Taalgebruik: kritiek of krities?

Argieffoto

Argieffoto

Die byvoeglike naamwoord kritiek slaan op iets ernstigs of gevaarliks: die toestand van die beseerde is kritiek, iets is van deurslaggewende/kritieke belang, of (die) breekpunt is bereik [EERDER AS: kritieke punt] en die belangrikste [NIE: kritieke] vraag is…

Krities slaan op ʼn ingesteldheid: Iemand is krities oor/teenoor/jeens iets wanneer sy kritiek lewer op iets of mense kritiseer oor [NIE: vir] iets wat hulle gedoen het

kritiek
1 beoordeling van die waarde/gedrag van iets/iemand, veral deur te sê wat jy dink minder goed is: goeie/grondige/regverdige/sinvolle/wetenskaplike kritiek; positiewe/opbouende kritiek/ swak/negatiewe/afbrekende kritiek
2 afkeurende uiting: opsomming van gebreke: kritiek op/teen iets lewer; kritiek op iets uitoefen; sy kritiek is altyd gerig teen die skrywer eerder as teen die werk; die belangrikste kritiek teen sy werk is die ondeurdagtigheid daarvan
3 kuns om wetenskaplike/artistieke werk te beoordeel: literêre kritiek

as byvoeglike naamwoord:
1 vlak voor ʼn groot/ernstige beslissing, baie ernstig/gevaarlik: ʼn kritieke oomblik in ʼn land se geskiedenis; die sieke se toestand is kritiek
kritieke temperatuur temperatuur waarbo geen verskil meer bestaan tussen die vloeibare en gasvormige fase nie

krities
1 wat kritiek bevat/betref: ʼn kritiese beskouing van ʼn roman
2 met die vermoë/neiging om kritiek te lewer, skerp beoordelend: Kinders is baie krities; sy werp kritiese blikke na haar kollegas; ʼn werk krities beskou/benader; ʼn stuk krities lees; krities maar objektief na iets kyk

open to criticism blootgestel aan kritiek, vatbaar vir kritiek, kwetsbaar of aanvegbaar
benede alle kritiek nie werd om beoordeel te word nie; ellendig sleg; totaal onaanvaarbaar: Sy behandeling van sy ondergeskiktes is benede alle kritiek

Hierdie brokkie is gepubliseer in die boek: Skryf Afrikaans van A tot Z
Uitgewer: Pharos
Prys: R425-00*
* Prys onderhewig aan verandering

ondersteun maroela media só

Sonder Maroela Media sou jy nie geweet het nie. Help om jou gebalanseerde en betroubare nuusbron se toekoms te verseker. Maak nou ’n vrywillige bydrae. Onthou – ons nuus bly gratis.

Maak 'n bydrae

Het jy iets op die hart? Maroela Media se kommentaarfunksie is ongelukkig gesluit oor die Paasnaweek. Kom kuier gerus later weer!

Nuuswenke kan deur hierdie vorm gestuur word.