Ek kry heelwat navrae oor sinonieme. Dis skoolwerk, en dis iets wat geleer moet word, maar dit lyk my dit wat mense onder die term verstaan, verskil hemelsbreed, skryf Sophia Kapp.
Alles deur die skrywer Sophia Kapp
Meerder, beterder en mees beste – trappe van vergelyking in Afrikaans
Desperate navraag laat die aand: Tannie, ons skryf môre Afrikaans en ek sukkel met trappe van vergelyking. Hoe weet ek wanneer is dit “meerder” en wanneer is dit “meeste”? Ek rol nie meer my oë nie, nie vir die navraag, die omvang van die onkunde of die tyd nie, skryf Sophia Kapp.
Massas huiswerk: Hoe om massanaamwoorde uit te ken
Hierdie week gesels Sophia Kapp, VivA se taaltannie, vinnig oor massanaamwoorde en hoe om hulle in ʼn sin uit te ken.
Is ʼn ‘poep’ abstrak? – Abstrakte selfstandige naamwoorde
Kry nou anderdag ʼn navraag van ʼn leerder – hulle moes die verskillende soorte selfstandige naamwoorde in die klas identifiseer, en hulle het geleer ʼn abstrakte selfstandige naamwoord is ʼn ding wat jy nie kan sien nie. Nou wil hulle weet: Is ʼn “poep” ʼn abstrakte selfstandige naamwoord?
Die hoe en hoekom van “wie” en “wat”
Daar is in ʼn taaltannie se lewe vrae wat oor en oor opduik. Een so ʼn immergroene is: Wanneer gebruik ons “wie” en wanneer gebruik ons “wat”?
Van Latynse hoofletters tot Amerikaanse bedsokkies: die storie van ‘cadeau’
Ek lees al dié goed, en skielik is ek verwonderd. Oor hierdie klein, oënskynlik onbenullige woordjie se vermoë om van antieke geskiedenis tot in die hede te reik, om van die Noorde van Europa tot die suide van Afrika, van die Weste na die Ooste, van die Ou Wêreld na die Nuwe Wêreld te strek, skryf Sophia Kapp.
Skoonvarke, en die onpas “swaer”
Hoekom praat ons van ʼn “skoonsuster”, “skoonpa”, “skoonma” en “skoonfamilie”, maar nie van ʼn “skoonbroer” nie? Wat het dié man dan gesondig dat hy so buite die patroon val? Sophia Kapp stel ondersoek in.
‘Op vakansie’ of ‘met vakansie’? Gids tot Woordeboekportaal
Ek kry in die week ʼn navraag van ʼn gebruiker: Is dit “op vakansie” of “met vakansie”? Dis ʼn baie belangrike vraag, en dis belangrik dat elke gebruiker, jonk en oud, weet wat die antwoord daarop is, skryf Sophia Kapp.
ʼn Pyn in die oog (!!!!!)
Hoe werk beklemtoning in tekste? Mag ʼn mens twee uitroeptekens gebruik? En wat van ʼn vraagteken en ʼn uitroepteken? Of is dit ʼn geval van “te veel van ʼn goeie ding is eintlik te veel”? Sophia Kapp neem die kwessie onder die loep.
“Met” – ʼn huldeblyk aan ʼn afgestorwe voorsetsel
“Ek mis tog so vir ‘met’, dit was vir my so ʼn liewe, onmisbare voorsetsel, maar dit lyk my ‘met’ is helaas in Afrikaans oorle…”
Sonneblomme of sonneblom – wat groei daar op jou land?
Het ʼn boer ʼn land vol sonneblom of sonneblomme? Sophia Kapp neem die kwessie onder die loep.
Dankie aan die Namibiërs
ʼn Taal wat sy eie, unieke plek in sy eie, unieke omgewing gekry het …
Tel jou woorde – Die taal wat ek aan my ma gedrink het
Mense wat stil-stil verlief geraak het op hulle taal, en rondloop met die wete dat hulle siele aan hierdie ding verknog geraak het op ʼn manier wat ons gewone sterflinge moeilik uitdruk …
Tel jou woorde: (Ver)gissings oor gender
Hoeveel van die “tradisionele” genderbenamings behoort leerders nog te ken? (Overgeset synde: Wat hoort alles in daardie tradisionele lys van “manlik en vroulik” wat ons almal op skool moes memoriseer?) Sophia Kapp neem die kwessie onder die loep.
Taalsuiwerheid – hoofbrekens oor “brekende nuus”
Hoe het hulle op “brekende nuus” gereageer? Kom ek volstaan dan nou maar net: Hierdie krieketwedstryd het binne ʼn uur in ʼn rofstoeitoernooi verander, skryf Sophia Kapp.
Taalsuiwerheid – die plek van die standaardvariëteit
Daarbenewens kan ʼn mens die standaardvariëteit van ʼn taal so ʼn bietjie as ʼn geïdealiseerde vorm beskou. Taalkundiges verskil hieroor, maar ek ken byvoorbeeld nie ʼn enkele spreker van Afrikaans (met die moontlike uitsondering van Riaan Cruywagen) wat elke oomblik van elke dag Standaardafrikaans praat nie.
[Luister] Is dit regtig ‘n anglisisme?
Dit is ʼn algemene wanopvatting dat enige woord in Afrikaans wat klink asof daar ʼn Engelse ekwivalent is, per se ʼn anglisisme is. Dit is nie waar nie.
Taalsuiwerheid – kry jou anglisisme aangespreek en jou lingo in lyn
Dit is ʼn algemene wanopvatting dat enige woord in Afrikaans wat klink asof daar ʼn Engelse ekwivalent is, per se ʼn anglisisme is. Dit is nie waar nie – hierdie woorde is so Afrikaans soos “biltong” en “melktert”, skryf Sophia Kapp.
Lesersbrief: Afrikaanse skrywer se ope brief aan Cyril Ramaphosa
Sophia Kapp se ope brief aan die ANC-president, Cyril Ramaphosa.
VivA beloon 2017 se varsgebektes
Die Sêgoedkompetisie het weer hierdie jaar ʼn skatkis vol heerlikhede opgelewer. VivA maak met trots die skerpste, varsste, pittigste en gewildste sêgoed vir 2017 bekend.