“Barnard-uitspraak dodelik vir nasionale akkoord”

Dave Steward, uitvoerende direkteur van die FW de Klerk Stigting, het Dinsdag gesê die konstitusionele hof se uitspraak in die Renate Barnard-saak is dodelik vir die nasionale akkoord.

Steward het dié uitlating gemaak tydens Solidariteit se seminaar oor die implikasies van die hof se onlangse uitspraak in die vakbond se saak namens Barnard teen die Suid-Afrikaanse Polisiediens (SAPD).

Die konstitusionele hof het bevind dat die nasionale polisiekommissaris binne sy reg opgetree het toe hy Barnard oor die hoof gesien het vir bevordering, al was sy die beste kandidaat. Die hof het bevind dat daar nie teen Barnard gediskrimineer is nie.

Steward het gesê die ANC-regering se “beleid” om wit mense as tweedeklas burgers te behandel, moet nie geduld word nie. “Ons moet die ANC se weergawe van die geskiedenis uitdaag, hul beleide in die howe aanvat en ons regte uitoefen om sodoende ons stem dik te maak teen diskriminasie.”

Steward het gesê onbillike regstellende aksie is nie die manier om die grootste gedeelte van die bevolking te bemagtig nie. “Behoorlike onderwys, behoorlike werksgeleenthede en behoorlike dienste is die antwoord. Tans sit daar onbevoegde mense in sleutelposisies weens ras en kaderontplooiing.

Dr. Dirk Hermann, bestuurshoof van Solidariteit, het gesê die staat is steeds behep met die toepassing van die nasionale rassedemografie in alle gebiede en op alle posvlakke. “Die regering se regstellendeaksiebeleid het in ’n wiskundige benadering ontwikkel wat mense met syfers vervang. Dit het niks met regstelling te make nie, maar alles met ras. Poste word vakant gelaat en daar word verby vaardighede gekyk. Dit is verkeerd en ons moet dit stop.”

Adv. Greta Engelbrecht, wat saam met adv. Martin Brassey SC die saak namens Solidariteit en Barnard gevoer het, het gesê hoewel Barnard geïdentifiseer is as die kandidaat met die nodige passie, vaardighede en kundigheid, sy weens haar velkleur nie aangestel nie.

Volgens Engelbrecht is die groot kwessie steeds oor die toets wat toegepas moet word in regstellendeaksiesake in terme van die balans tussen kwotas en teikens. Die arbeidsappèlhof en die konstitusionele hof, wat ten gunste van die SAPD beslis het, het volgens Engelbrecht slegs gefokus op rasseverteenwoordiging terwyl die arbeidshof en hoogste hof van appel ook die regte van die individu in ag geneem het.

Brassey het gesê die regering streef veelrassigheid na en dat dit die gevolg van sosiale manipulasie is. “Jy deel die samelewing op sodat die rassedemografie orals en op alle vlakke weerspieël word. Dit het niks met regstellende aksie te doen nie. Die grondwethof het die veelrassigheid-benadering onderskryf in die Barnard-uitspraak. Regstellende aksie moet toegepas word met verwysing tot diskriminasie in die verlede.”

Brassey het gesê die nasionale polisiekommissaris moes alle omstandighede in ag geneem het toe hy die besluit moes neem oor of Barnard bevorder moes word. “Wat hy gedoen het was nie regstellende aksie nie. Die wiele van die gereg maal dalk stadig maar dit maal kleiner.”

Adv. Dirk Groenewald, hoof van Solidariteit se Sentrum vir Billike Arbeidspraktyke, sê die sentrum voer tans diskriminasiehofsake namens 87 van die vakbond se lede. “Daar is verskeie punte wat in die grondwethof se uitspraak geopper is wat Solidariteit verder sal ondersoek en in die hof sal toets. Die grondwethof het beslis dat hy regstellende aksie-maatreëls en die implementering daarvan onder die loep kan neem. Dit is positief, aangesien ons dus die maatreëls en die manier waarop dit toegepas word kan aanvat. Die grondwethof het ook bevind dat regstellende aksie-maatreëls vervat moet word in ʼn regstellendeaksieplan en dat dié plan opgestel en goedgekeur moet word,” het Groenewald gesê.