Is die EFF se einde in sig?

Een van die dinge wat ek hierdie jaar geleer het, is dat die EFF probeer om soos boelies op te tree terwyl hulle eintlik net blaf eerder as byt.

Aan die begin van die jaar het hulle die Hoërskool Overvaal geteiken nadat daar deur ’n hof beslis is dat die skool vol is en nie nog Engelssprekende leerlinge kan toelaat nie. Ek was die dag daar toe hulle saam met die ANC en ander organisasies se lede getoi-toi het omdat die skool kwansuis rassisties is. Hulle het nogal ’n magsvertoon probeer hou en dit tot ’n sekere mate reggekry, maar uiteindelik het hulle almal onverrigter sake weer vertrek (terwyl hulle vir ons dreigemente skree) en die skool staan vandag steeds as ’n Afrikaanse enkelmediumskool.

Later vanjaar is onteiening sonder vergoeding deur die EFF op die spits gedryf. Ek het ’n voorlegging namens AfriForum by twee van die openbare verhore hieroor gelewer. By die Westonaria-verhoor was dit ’n see van rooi wat later al hoe rooier geword het. Mens kan daar sien (en talle peilings het dit sedertdien aangetoon) dat Gauteng hul sterkste provinsie is, ondanks hul leier, Julius Malema, se Limpopo-herkoms en -bande.

Daar het hulle heeldag openlike rassistiese onwaarhede kwytgeraak en alle wit mense selfs as moordenaars en diewe uitgekryt. Ek was later een van die min wit mense daar oor en het nogtans teen die einde van die verrigtinge my voorlegging gemaak. Hulle was uiteraard nie ingenome dat ek van AfriForum is nie, maar het my spreekbeurt ten minste gerespekteer. Ek het gevra hoekom Afrika juis so arm is (wat grotendeels met swak beleid verband hou) en ’n hele paar ongemaklike werklikhede uitgelig. Hulle het gebrom, maar kon eintlik geen teenantwoord bied nie. Ek en ’n paar kollegas het na afloop hiervan rustig uit die saal gestap terwyl die rooi see vir ons oopgemaak het.

Daardie dag het dit miskien in daardie saal gevoel of die EFF die beheer het oor die hele diskoers in die land en dat ’n 6%-party die politieke septer swaai. Ek het egter daar besef dat dit opsluit nie so is nie en dat hierdie groep verslaan kan en moet word – nie met mensgemaakte wapens of valshede nie (want dis húl terrein), maar met feite en moed. Ek het ook begin besef dat hierdie roekelose, rasbehepte en histrioniese party mettertyd hulself gaan ontbloot vir die leë blikke wat hulle werklik is en vir hulself genoeg tou gee om hulself op te hang. En so het dit nou begin uitspeel.

EFF-leiers het Dinsdag onder luide toejuiging klagte teen min. Pravin Gordhan by Brooklyn se polisiekantoor ingedien. Foto: ANA

Baie en komplekse vyande

Die Britse premier Harold Wilson het eenkeer opgemerk dat ’n week ’n lang tyd in die politiek is. Dus is ’n paar maande ’n ewigheid en vreeslik baie kan gebeur. In Julie en Augustus, toe die openbare onteieningverhore in volle swang was, het die EFF op die kruin van hul mag gelyk. Dit was die stertjie wat die ANC-hond rondgeswaai het en ’n peiling deur die Instituut vir Rasseverhoudinge (IRV) het getoon dat hulle wel besig was om steun by die regerende party af te rokkel.

Dinge het die laaste ruk aansienlik begin verander. In die afwesigheid van enige werkbare planne om die land vorentoe te neem (en hul Marxisme en radikalisme het histories nog nooit veel inslag onder Suid-Afrika se kiesers gevind nie), is histerie en bombasme al wat die EFF het om te bied. En hulle kon vir lank daarmee wegkom omdat die ANC hulle toegelaat het.

Ofskoon die EFF en ANC vanjaar skynbaar hand-om-die-blaas met mekaar is en voorspellings oor ’n moontlike koalisie ná volgende jaar se nasionale verkiesing oral gehoor kan word, het hierdie twee se verlowingskippie onlangs in rowwe vaarwater beland omdat die EFF sy hand oorspeel. Malema het vir Pravin Gordhan, minister van staatsbeheerde ondernemings, ’n “hond van witmonopoliekapitaal” en “korrup” genoem en gesê Gordhan haat swart mense. Dis bitter harde woorde en ook baie onwaar. Gordhan het vervolgens strafregtelike klagtes teen hom gelê en pres. Cyril Ramaphosa het Gordhan verdedig. Die EFF-leier het die openbare mening hiermee verder teen hom en sy party gedraai.

Maar daar was nog ’n verdere aanloop. Vroeg in November het AfriForum ’n bevel bekom om op Malema en die EFF se roerende bates beslag te lê om derhalwe regskostes te verhaal. ’n Proses is ook nou aan die gang om hom bankrot te laat verklaar. Die DA het duidelik ook teen sy eertydse koalisievennoot gedraai en sy verkiesingsfokus verskuif na om die EFF verdag te maak en hulle aan die ANC gelyk te stel. Die probleem is die EFF het te vroeg uit die DA-bed geklim terwyl hulle nog nie die ANC heeltemal gepaai en oorgewen het nie. Die ANC het duidelik ook moeg geword vir die EFF se voorskriftelikheid en die beeld dat hulle deur ’n veel kleiner party aan die neus rondgelei word. Die feit dat hulle onlangs die mosie oor onteiening sonder vergoeding eensydig teruggetrek het, was juis ’n manier om vir die EFF ’n toffie te druk – al is dit ideologies onverteerbaar vir hulle. Hulle het in wese vir die EFF hiermee gesê: “Ons sal besluit of hierdie mosie gaan slaag of nie; nié julle nie.” En dit is waar, sonder die ANC se steun kan dit onmoontlik slaag.

Voorts het die media ook grootliks teen die EFF begin draai. Waar veral linkse joernaliste hulle aanvanklik met fluweelhandskoene hanteer het, het selfs húlle nou begin wakker skrik nadat Malema die media gedreig het. Dit het mense soos Pieter du Toit en Max du Preez aanvanklik nie gepla dat die EFF vir AfriForum en minderheidsgroepe dreig en aanval nie, maar noudat hulle ook sy skyf geword het, is dit tog alte onregverdig. Oom Max, jy het baie laat by hierdie geveg opgedaag (soos by baie ander), maar ten minste het jy opgedaag en jy is welkom.

Voeg hierby die SAKP en Cosatu wat ook nou hul visier op die EFF begin rig het en mens wonder wie nog aan die EFF se kant is. ’n 6%-party kan eenvoudig nie alleen baklei nie en hulle het al hul waarskynlike bondgenote die harnas ingejaag en te veel magtige vyande gemaak. Hul hubris en beledigings het te veel geraak.

Laastens, moet ook nie vergeet van hul korrupsie-blik oor VBS Mutual Bank en ander aangeleenthede wat nou wyd oop is en wurms uitspoeg nie – asook die toenemende aantygings oor die straffelose seksuele teistering en vrouehaat in die party.

Julius Malema (regs), die EFF-leier, het onlangs sy adjunk, Floyd Shivambu (links), op ’n nuuskonferensie in Johannesburg verdedig. Foto: ANA

Die EFF-keiser is kaal

Die EFF is in Julie 2013 gestig nadat Malema uit die Jacob Zuma-beheerde ANC geskors is. Die EFF se bestaansrede was sedertdien om veral Zuma, maar breedweg ook die ANC, onverbiddelik aan te val. En dit was maklik, want die Zuma-era was uiters destruktief en ongewild. Hulle het ook nie nodig gehad om ’n behoorlike visie uit te spel nie. Beledigings en oorvereenvoudigde goeie/bose kategorisering langs rasselyne was goed genoeg en hul sensasiesoekery het gewerk. Hulle het gedy in ’n anti-Zuma atmosfeer.

Maar met Zuma weg en ’n ANC wat klaarblyklik nie meer lus het vir hul speletjies nie, is die EFF-keiser kaal. In die politiek is dit onafwendbaar om vyande te maak, maar as ’n 6%-party kan jy nie almal vervreem nie. Die EFF het dit egter tot ’n kuns verfyn en dis besig om hulle hard te byt.

Is dit die begin van ’n kreeftegang wat op hul ondergang gaan uitloop? Dis straks te vroeg om te sê, maar dit wil blyk asof dit wel so kan wees. Kom ons hoop dit is.