Lesufi se Orania-uitlating is ’n rookskerm

Deur Paul Maritz

‘n Skermskoot van Lesufi se twiet oor Orania.

“Ons kan nie ’n instelling hê wat gestig is op grond van taal nie.”

Hierdie opmerking, indien dit aan die belese Suid-Afrikaner voorgehou word, sal bykans dadelik geïdentifiseer kan word as ’n opmerking deur Panyaza Lesufi, berugte LUR vir onderwys in Gauteng. En dit is inderdaad ʼn opmerking wat Lesufi in die media oor Orania gemaak het.

Hierdie tipe opmerkings, wat enige taal- of kultuurverskille in Suid-Afrika ondermyn, en die bestaan van verskillende gemeenskappe wil ontken, word gewoonlik deur Lesufi uitgespreek oor skole, veral skole in Gauteng. Hierdie opmerkings word ook meestal na Afrikaans as taal, of na die Afrikaner as kultuurgroep gemik. Die uiteinde van sulke opmerkings is gewoonlik dat ons as taalgemeenskap warm onder die kraag raak, ʼn klomp dinge sê, en ongelukkig mis waaroor dit gaan.

Meneer Lesufi hou nie van Afrikaans in skole of instellings van leer nie, hieroor kan ons geen twyfel hê nie, hy het dit al in soveel woorde gesê. Wat ons wel konstant miskyk, is die tydsberekening van hierdie tipe opmerkings. Dit moes alreeds onraad wek dat Lesufi se opmerkings tydens ʼn kranslegging by die graf van die SAKP-politikus Harry Gwala gemaak is – ʼn graf wat aan die ooskus van die land in KwaZulu-Natal geleë is. Hoe is ʼn onskuldige dorpie in die Noord-Kaap enigsins relevant? Dit is juis die punt, dit is nie relevant nie. Dit is maar net ʼn rookskerm, soos so baie van dié berugte LUR se opmerkings oor die Afrikaner in die verlede.

Sy opmerkings, wat op 21 Junie vanjaar gemaak is, kom te midde van ernstige aantygings van bedrog rakende ʼn R30 miljoen-tender wat aan In2IT Technologies gegee is deur die Gautengse provinsiale regering, ʼn maatskappy wat toevallig tot baie onlangs R150 000 per maand aan Moroka Swallows, ʼn sokkerspan waarvan Lesufi ʼn eienaar is, as borgskap gegee het. Wat is dan ʼn beter rookskerm as Orania, ʼn dorp waarvan hy die narratief kan verf nes hy wil?

‘n Skermskoot van Lesufi se twiet oor Sol-Tech. .

Dit is ook nie die eerste, of selfs die tweede keer wat Lesufi hierdie taktiek probeer nie. Dink maar net terug aan die lente van 2019. Lesufi het die bekendstelling van Sol-Tech, Solidariteit se kollege vir beroepsopleiding, hewig gekritiseer, en verkeerdelik van rasse-uitsluiting beskuldig. Nadat Lesufi ernstig deurgeloop het onder die kritiek van sy sosialemediavolgelinge, veral omdat hy nie self nuwe dinge oprig nie, en net kritiseer waar dit wel gebeur, was Lesufi vir ʼn week of wat stil. En toe, ewe skielik, maak hy weer nuus met opspraakwekkende opmerkings oor ʼn ou Suid-Afrikaanse vlag wat na bewering tydens die Wêreldbeker-rugby in Japan gewapper het. Vinnig-vinnig is Lesufi daarop gewys dat dit ʼn moderne landsvlag was, wat maar net teen ʼn bepaalde hoek vertoon is.

Hier kom dit tog duidelik na vore wat sy taktiek is: Hy word gekritiseer, en in plaas daarvan om ʼn antwoord te bied, draai hy die fokus weg van homself en sy foute af. Let ook op die meganismes wat hy kies: Die ou vlag, Orania, Sol-Tech – hy soek na kwessies waar hy bykans seker kan wees dat sy opmerkings sal polariseer. Hierdie polarisasie, wat basies beteken dat jy of vir hom of teen hom moet wees, is ʼn tipiese taktiek van ʼn sosialis, wat geen gesonde weerstand sal duld nie, en konstant antirewolusionêre elemente wil vind en uitwys.

Hierdie selfde benadering kon gesien word in 2018 tydens die openbare verhore oor die aanlyn plasingstelsel vir gr. 1- en gr. 8-leerlinge. Lesufi is gedurig gevra waarom die gehalte van onderrig in informele nedersettings so swak is, met sy antwoorde wat niksseggend daarop neerkom dat Afrikaanse skole of voormalige model-C skole nie hul speelgoed met al die maatjies wil deel nie.  Weer eens – hy beantwoord nie die vraag nie, trek ʼn polariserende kwessie uit die agtersak, en siedaar, niemand dink meer aan die eerste kwessie nie.

In die geval van Panyaza Lesufi moet ons voortaan, wanneer hy aanvallende opmerkings maak, nie mislei word en net kwaad raak oor sy opmerkings nie, ons moet ook dadelik begin rondkrap na wat dit is wat hy agter hierdie rookskerm probeer wegsteek.