Springbok-onnie slaap by skool om matrieks te help

Margareth Cloete (Foto: Verskaf)

ʼn Juffrou van Hoërskool SA van Wyk Sekondêre Skool in Springbok het vir sowat ses weke lank die skool se klaskamers in ʼn veilige tuiste vir die matriekleerders omskep sodat hulle goed vir die matriekeksamen kon voorberei.

Margareth Cloete (59), wat die skool se lewensoriënteringsonderwyser is, vertel dat die meeste van haar skool se leerders uit moeilike omstandighede kom, en dat sy daarom vir hulle ʼn veilige, rustige hawe wou skep gedurende die matriekeksamen.

“Ons kry leerders uit die armste gebiede en die afgelope drie jaar was die skool se slaagsyfer baie swak, sowat 50% tot 60%. Ons is elke jaar in die rooi, en as Januarie aanbreek, is die departement [van onderwys] daar om skoolbesoek te doen om te sien wat die probleem is,” vertel sy.

Cloete, wat al 37 jaar ʼn onderwyser by dié skool is, het vanjaar besluit genoeg is genoeg, en self ingespring om te help.

“Ek wéét ons skool was ʼn topskool, hoekom kan hy dan nie weer een word nie?” het sy haarself afgevra.

Cloete het toe die skool in ʼn koshuis en studeerplek vir die matrieks omskep en sy het self ook daar gebly om die matrieks te ondersteun.

“Ons het die meisies en seuns in verskillende klasse opgedeel waar hulle kan slaap, ek was in my eie ‘kamer’. Van die kinders se ouerhuise het nie eens meubels in nie, daar is nie ʼn badkamer nie en daar is nie spasie nie. In die skool is daar geriewe en stilte en spasie, so die kinders kon goed slaap en in vrede leer vir die eksamen sonder harde musiek in die aande en mense wat hulle pla,” sê sy.

Die skool se koshuis het al ʼn paar jaar gelede leeggeloop; sy het matrasse daar geleen, dit in die klaskamers gesit en so slaapkamers vir die matrieks geskep. Sy het selfs vir die eerste week uit haar eie sak uit vir die 22 leerders ontbyt, middagete en aandete gegee.

Só het die kinders in die klaskamers geslaap (Foto: Verskaf)

“Daarna het die besighede ingespring en gehelp met die kos. Sondae as ek wil begin kosmaak, dan kom hulle daar aan met bakke vol kos. Die kinders het goed geëet,” sê sy.

Cloete vertel dat 22 van die 38 leerders in matriek by die skool oorgeslaap het. Party leerders het nie oorgeslaap nie, maar net by die skool kom studeer deur die dag, en ander het nie gekom nie.

Die leerders kon ook vir Cloete vra om hulle wakker te maak sodat hulle kan leer.

“Ek het hulle enige tyd van die dag of nag wakker gemaak om te leer as hulle my vra, partykeer middernag en 04:00 in die oggend. Maar ek gee nie om nie, want die dankbaarheid wat hulle gehad het vir ʼn rustige plek om te bly en studeer, is alles die moeite werd.”

Cloete vertel dit was vir haar van die lekkerste goed om te sien en te hoor dat die kinders lekker geslaap het die vorige nag en dat hulle dankbaar is om daar te kan wees, omdat dit iets is wat hulle nie ken nie.

“Jy kan die gevoel vir niemand beskryf nie,” vertel sy.

Volgens Cloete was daar reëls van toepassing om by die skool te bly, soos byvoorbeeld om teen ʼn sekere tyd in die klasse te wees, om jou selfoon in te gee wanneer jy studeer en om nie die ander leerders te pla nie. Sy sê dit het goed verloop en die leerders het geen probleme daarmee gehad nie.

Toe die matriekuitslae Woensdagoggend bekendgemaak word, vertel Cloete dat sy in trane uitgebars het oor hul skool se 80%-slaagsyfer.

“Hulle het ons skool omgekeer. Hulle het ons só trots gemaak. Ons skool is nou uit die rooi uit!” vertel sy.

Cloete, wat self in ʼn arm huis grootgeword het, vertel dat haar wilskrag met dié leerders van haar pa af kom.

Margaret Cloete (Foto: Facebook)

“My pa het altyd vir ons agt kinders gesê: ‘My kinders, julle moet onthou, as ek doodgaan gaan daar nie geld wees nie, ek het nie rykdom om vir julle te gee nie, maar wat ek wel vir julle kan agter los, is julle geleerdheid.’ En dit het altyd by my gebly,” sê Cloete.

Dít is hoekom dit vir Cloete so na aan die hart lê om die leerders ʼn goeie kans op geleerdheid te gee. Sy vertel dat sy hulle as haar eie kinders sien en hulle haar selfs Ma noem.

Sy sê sy is nou van plan om dit elke jaar te doen, vir die Junie‑ én die November-eksamen. “Ek wil dit doen sodat ons aan die einde van hierdie jaar ʼn 100%-slaagsyfer kan behaal.”

Cloete sê beskeie dat haar deel in hierdie saak maar klein was, maar dat die leerders eintlik al die harde werk gedoen het. Sy vertel dat dié verbetering in hul slaagsyfer die hele personeel se gemoed gelig het en nuwe krag gee vir die jaar. Sy moedig ander onderwysers aan om dieselfde in hul onderskeie skole te doen.

Hoërskool SA van Wyk Sekondêre Skool vorm deel van die Namakwa-distrik, wat ook pas aangewys is as die distrik met die beste matriekuitslae in die Noord-Kaap.

“Ek het die hele vakansie deur gebid dat ons skool net uit die rooi kan kom. En die oomblik wat ek dit gehoor het, is ʼn oomblik wat ek vir ʼn baie lang tyd sal onthou.”