Oom Herrie se kerrie: Tirannie van die kommentaarskrywers

Argieffoto.

Met die onlangse Aprilgekstories het oom Herrie opnuut onder die indruk gekom van hoe vernietigend die leserskommentare op joernalistieke produkte kan wees.

Bygesê, daar is baie Afrikaanssprekendes wat die stories geniet het, en ook ruiterlik erken dat hulle lekker “gevang” is. Die negatiewe kommentaar is gelukkig ook nie oral aanwesig nie, soos die “berig” van oom Herrie oor die diertjie wat op Mars ontdek is, en op Sterre en Planete se Facebookblad geplaas is.

Maar daar is berigte en artikels oor sekere onderwerpe wat niks met Aprilgek te make het nie, waar lesers baie ernstig ander teregwys en in die proses dikwels ernstige gekke van hulself maak. Is daar ’n berig oor ’n aardbewing elders in die wêreld, sal ’n leser heel waarskynlik katterig reageer omdat daar nie na die Richterskaal verwys is nie. En weer eens moet verduidelik word Suid-Afrika is een van die min lande wat die Richterskaal gebruik, en ’n aangepaste een daarby, en dat dit gewoon onmoontlik is om aardbewings elders in Richterskaal uit te druk. Dis ook nie omrekenbaar soos geldeenhede nie.

Maar hoe gebeur dit dat iemand wat nie die regte feite het nie, so met stelligheid ander gaan teregwys?

Dis maar ’n vulletjie. Word daar ’n berig of artikel geplaas wat maar net vaagweg met evolusie te make het – al word ter wille van die vrede ’n ander woord soos “ontwikkeling” ingespan, dan trek die sluise van die hel behoorlik oop. Sommer maklik word geskryf wetenskaplikes is nie Christene nie. Oom Herrie ken baie wetenskaplikes wat pragtige Christenmense is.

Maar dis nie net die verbod op veroordeling wat in die slag bly nie. Oom Herrie het dit ook al ’n keer raakgeloop dat iemand hom as so ’n verhewe Christen beskou dat hy sommer “namens die Here bedrog mag pleeg”. Dit het geblyk dat ’n “klomp kommentaarskrywers” wat mekaar ondersteun het, van dieselfde IP-adres af geskryf het. Een en dieselfde persoon wat sy lyf gaan Legio hou het.

Hoe laag kan ’n mens daal?

Oor sommige onderwerpe kan ’n arme joernalis byna nie waag om te skryf nie, of hy loop deur onder massas “inligting” wat van samesweringswebwerwe af gekry is. Dis ontsettend hartseer om te sien watter bog mense nie net bereid is om te glo nie, maar verbete sal gaan verdedig.

Maar so word die joernalis wat bereid is om hard te werk gereeld in die kommentaarkolomme geslag. En dan, as die kommentaar verwyder word, die bitterbekreaksie van die vitrioelskrywer. Mag hy dan nie die waarheid skryf nie?

Lekker geskut agter anonimiteit kan te lekker gal gesaai word.

Dit laat oom Herrie terugdink toe plaaslyne nog algemeen was. Op ’n bepaalde lyn was die boere en hul gesinne naderhand al erg moeilik oor ’n spesifieke tante wat so ingeluister het (haar keffende hondjies het haar weggegee), dat hulle besluit het om haar ’n ordentlike les te leer.

Soos afgespreek, bel twee boere mekaar en gesels oor koeitjies en kalfies. Nie lank nie, hoor hulle die keffende brakkies.

“Het jy gehoor ta’ Sannie het nou so ’n ryk kêrel?” wil die een by die ander weet. Hy wou nog die storie aandik, toe ontplof die tante: “Maar dit lieg jy nou, Martiens!”