Nuuskommentaar: Bang, baklei en bid – opsies vir bloeiende SA

Uit die lesersopmerkings by twee nuuskommentare dié week blyk onderskeidelik ’n sweem van moedeloosheid en ’n greintjie oorlogsugtigheid. ’n Artikel van Flip Buys op Maroela Media, “Bid en werk”, werp egter ’n beeld van ’n gebalanseerde uitkyk. Ons durf nie in moedeloosheid verval nie en ons kan nie bekostig om sake gewelddadig in eie hande te neem nie, want ons staan immers nie alleen nie.

Twee nuuskommentare dié week het die aandag van lesers, geoordeel aan die lesersreaksie, op verskillende maniere getrek. Uit die leserskommentare van Maandag se “Word Knysna en Zillle geknyp deur ’n gees van Afrika-liberalisme” neig verskeie lesers in die rigting van swartgalligheid. In Woensdag se nuuskommentaar, “Burgeroorlog en persepsies van grondhervorming, kolonialisme en ander” syfer daar weer ’n strydlustigheid deur, hoewel sterk deur realisme getemper.

Die driehoek van bang, baklei en bid word volledig wanneer Flip Buys se artikel “Bid en werk” in berekening gebring word.

Slegte nuus wil ons soms oorweldig, soos Buys sy artikel begin. Vandag is daar koerantopskrifte oor die sakevertroue-indeks wat daarop dui dat sewe uit tien sakelui negatief oor die ekonomie is. Nog ’n opskrif verklap dat ’n derde van alle onderwysers wil oppak omdat hulle gestres is.

Dis nou afgesien van die daaglikse vraggie nuus oor moorde, verkragtings, staatskaping en vele meer wat maak dat die donker wolkie se silwer randjie ragfyn raak – minstens wat ons persepsies betref.

Laat daar ook sonder versuim gesê word dat heelwat lesers van Maroela Media in hul kommentare hulle op die genade van die Here beroep (en dikwels vra vir teenprestasies soos om die onheilighede te laat vaar).

As kommentator was dit hierdie skrywer se bepaalde indruk dat die suksesvolle optogte teen pres. Jacob Zuma se voortgesette presidentskap vroeër vanjaar ’n nuwe gees onder nie net ons lesers laat posvat het nie, maar onder die breë gemeenskap van minderhede, wat andersins in ’n gees van magteloosheid vasgevang is. Nou word iets gedóén, en baie van die land se meerderheid, indien nie die meeste nie, is saam met ons in die stryd gewikkel. In landsbelang.

Ongelukkig is die waarneming ook dat dié gees in ’n groot mate verdamp het, enersyds weens skynbare stagnasie en voeteslepery, en andersyds die DA se twiet-debakel.

Juis toe kom die burgeroorlog-waarskuwing. (En laat daar geen twyfel wees nie, dit was geen oproep tot ’n burgeroorlog nie, dit was ’n vermaning van waarheen sake kan ontwikkel as sake te ver gedryf sal word.)

Uit die leserskommentare kan verskeie afleidings gemaak word hoewel dit onverantwoordelik sou wees om te veel daarin te lees omdat die aantal lesers wat reageer, te min van die totale aantal lesers is om enigsins op ’n vorm van verteenwoordigheid te kan aanspraak maak. Tog is ’n aantal sake duidelik: Van die lesers het self oorlogervaring en weet dat baie realisme nodig is om aan planne vir ’n burgeroorlog te dink. Tweedens, dié betrokke oorlog was grootliks ’n insurgensie-oorlog (waarin terreur mildelik ingespan is), en dié onkonvensionele soort oorlogvoering is geskoei op onkonvensionele denke, soos dié van die antieke Chinese generaal Sun Tsu wat gesê het ’n generaal wat in ’n gevegsituasie betrokke raak wat hy dalk nie gaan wen nie, is ’n dom en nie ’n dapper generaal nie.

Hoe spreek ’n mens moedeloosheid aan dat dit nie verlammend word nie? (Kliniese depressie is uiteraard nie hierby ingesluit nie.) Gebed is ’n belangrike anker. Buys skryf ons is wel polities magloos, maar nie magteloos nie. Ons kan nie die onstuimige see beheer nie, maar wel sterker skepe bou. Hy skryf dat sterk gemeenskapsorganisasies dikwels meer vermag as swak regerings.

Ons kan nie God se raadsplan verander nie. God verhoor wel gebede, maar nie altyd soos ons dit wil hê nie, maar soos Hy wil want Hy weet die beste.

Oral ter wêreld word verstommende opgrawings gedoen oor beskawings wat eens bestaan het – sommiges tegelyk, maar heeltemal geïsoleerd van die Westerse wêreld. Die Majas het onder meer ’n kalender gehad wat akkurater was as dit waaroor die Westerse wêreld destyds beskik het. Hul skrif het uit simbole, karakters en kleur bestaan wat saamgewerk het om betekenis te vorm. Die Asteke het ’n enorme ryk opgebou, met piramides en tempels tot vier verdiepings hoog.

Maar dit bestaan nie vandag meer nie. Onlangse navorsing toon dat ’n Westerse stam van salmonella feitlik die hele bevolking uitgewis het. Slegs ’n dekade of so voor die ineenstorting sou die Asteke hul ryk as onoorwinlik en vir “ewig” beskou het. Krygskunde was so hoog aangeslaan dat, volgens oorlewering, jong krygers hulle vrywillig aangebied het om te gaan help veg as hulle boodskap kry dat die gode in hul onderwêreldse oorloë noustrop trek. ’n Gewilde balspel is dan in ’n ritueel omskep waarna die wenners onthoof sou wees. Dit is onseker tot watter mate dié weergawe juis sou wees – die feit dat so ’n weergawe vir eeue in die volksmond kon voortleef dui op die mate waartoe dit ingebed is.

Ons het egter ’n genadige God.

Ons moet bid, en ons moet werk. Ons arbeid vir kollektiewe beterskap is ten beste gesetel in die sterkte en doeltreffendheid van gemeenskapsorganisasies, en watter een is beter as die Solidariteit Beweging met sy Plan B? ’n Plan wat reeds sukses na sukses oplewer, soos die nuus dat volledige registrasie aan Akademia toegeken is.

Ons staan nie alleen nie. Ons hét die Hoër Hand, en ons hét mekaar, en soos met die Knysna-brande bewys is, kan ons na dié wat in nood verkeer uitreik.