Nuuskommentaar: Nakom of verpas van afspraak met die toekoms

Pres. Jacob Zuma lewer sy openingstoespraak by die ANC se vyfde nasionale beleidskonferensie in Johannesburg. Foto: Jonisayi Maromo/ANA.

’n Afspraak met die toekoms waaroor die ANC stellig nog die hare uit die kop sal trek, is dat hulle nie al lankal van pres. Jacob Zuma as president van die land, en president van die ANC, ontslae geraak het nie.

Hoeveel ander afsprake met die toekoms is al nie nagekom nie? Of hoeveel verkeerde afsprake is wel gemaak soos dié wat die Guptas in staat gestel het om die land te kaap?

Suid-Afrika en die ANC is nie al wat die vraag aan homself moet stel nie. Trouens, die afstof van die begrip kom onder meer uit België waar dié klein landjie besluit het om nie die nuwe kernsperverdrag van die VN te onderteken nie. Nie dat België kernwapens het of dit beoog nie. Belgiese joernaliste pik nou verward rond om hul regering se besluit te verduidelik.

Die werklike voorbeeld van die verpassing van ’n afspraak met die toekoms is Spanje. Op 1 Oktober wil die streekregering van Katalonië ’n referendum hou vir hierdie welvarende en eiesoortige streek om Barcelona. Katalaans is ’n eie taal wat nader aan Italiaans as aan Spaans verwant is.

Spanje beskou die beoogde referendum as ongrondwetlik en onwettig, en het ook verskeie Katalaanse regeringslui in hegtenis geneem. Tienduisende betogers het die strate van Barcelona ingevaar en die polisie het ure bestee om hulle uitmekaar te dryf.

Terwyl die Spaanse premier, Mariano Rajoy, die Katalaanse leiers aangespreek het as sou hulle verantwoordelik wees vir die eskalasie van radikalisme en ongehoorsaamheid, het die streekregering Spanje daarvan beskuldig dat dit die streek se outonomie grootliks gesteel het. Selfregeringsfunksies, soos die reg op begroting, is onder meer ontneem. Effe pikant maak Rajoy daarop aanspraak dat sy kant die demokrasie verteenwoordig.

Oor hoekom die situasie in Spanje nie werklik die aandag van die plaaslike media trek nie, kan bloot bespiegel word.

Nog ’n onafhanklikheidsreferendum vind Maandag plaas wanneer Noord-Irak se Koerde stembus toe gaan. Hulle bou nou al 25 jaar aan ’n eie staat. Daar is ook baie teenkanting.

Hoeveel afsprake met die toekoms is nie al in Suid-Afrika verpas nie? Was Kodesa nie so ’n geval nie?

Behalwe dat ’n mens lesse uit die verlede ter harte moet neem, dien (self)verwyte oor verkeerde besluite nie veel van ’n doel nie. Die idee van ’n afspraak met die toekoms nakom, is juis om toekomsgerig te wees. Gaan ons die Solidariteit Beweging se Plan B ondersteun en laat slaag, of gaan ons sanik oor Solidariteit wat die Afrikaner sogenaamd gestaatskaap het?

Gaan ons bloot toelaat dat ons ge-Tumi word, of gaan ons stappe doen om ’n herhaling (en eskalasie) daarvan te voorkom? Gaan ons ons kruisies volgens beginsels trek, of volgens dit wat ons as pragmaties beoordeel?

Ons moet bid dat die afsprake wat ons met die toekoms maak die regte besluite is.

Dat ons nie eendag soos Hillary Clinton verward die vraag vra: “What happened?” nie. Jim Comey, voormalige minister van buitelandse sake en direkteur van die FBI, verskaf die volgende lys wat toon hoe kompleks nabetragting, laat staan nog voorafkennis, kan wees: “Russian interference, Vladimir Putin, sexism and misogyny, Bernie Sanders’s supporters, voter suppression, Benghazi, fake news, stolen emails, Wikileaks, Facebook ads, unaccountable money, weaponized information, the Democratic National Committee, bots, the mainstream media, Infowars and Breitbart were among the factors that contributed to her loss.”