Nuuskommentaar: Opkoms van ’n ster kan koers van SA politiek verander

Alida Kok. Foto: Jurgens Burger.

Suid-Afrika het al verskeie rubriekskrywers opgelewer wat deur die invloed wat hulle op lesers het of gehad het, die land se politiek na die een of ander kant beïnvloed het. Om rubriekskrywer, en veral politieke rubriekskrywer te wees, is om jouself in leeuwêreld te bevind, en jy moet dikvelligheid teen kritiek ontwikkel.

Lesers van rubrieke deur politieke kommentators in die hoofstroommedia wat nog nie van die jong Alida Kok kennis geneem het nie, sal besonder stiksienig moet wees om ná vandag se rubriek in Beeld haar nie as opkomende jong ster te herken nie. Boonop het sy onlangs haar vuurdoop op RSG se baie gewilde program, Kommentaar, gehad, en ’n baie moeilike vuurdoop beleef. Boonop kan lesers van gister af haar ook deur haar bydraes vir Maroela Media leer ken. Haar eerste rubriek op Maroela Media kan hier gelees word.

Kok is deesdae aan Akademia verbonde waar sy dosent in politieke wetenskap is.

In haar jongste rubriek behandel sy onder meer die mosie van die Nederlandse parlement se tweede kamer om druk op die Suid-Afrikaanse regering uit te oefen oor die voorgenome onteiening sonder vergoeding. Sy noem onder meer dat daar ná die laaste verkiesing in die Europese parlement ’n wyer spektrum uit die politiek in die Europese parlement verteenwoordig is, wat die kanse verbeter dat Suid-Afrikaanse partye en belangegroepe ’n oor sal vind wat sal luister. Nie lank gelede nie sou dié opmerking as uiters polities inkorrek beskryf gewees het, terwyl die ANC dit waarskynlik, soos in soortgelyke gevalle wat dikwels AfriForum betrek het, dit as ’n vorm van sedisie sou beskou.

Inderdaad het die klimaat rondom politieke inkorrektheid die afgelope paar jaar baie verander. Die rol wat iemand soos Leopold Scholtz, onbetwiste doyen van die Afrikaanse rubriekskrywers, gespeel het, kan moeilik oorskat word.

In die Afrikaanse dampkring is daar twee terreine waarop politieke inkorrektheid afspeel, naamlik ’n groep wat beslis as regs beskryf kan word, en meestal uit die hoofstroommedia geweer word. Hulle kan as die antitese van die van onder meer die Seunse Weenkoor beskou word. Dr. Piet Croucamp het by geleentheid op Kommentaar na homself as liberalis, en na Max du Preez as “leftie” verwys. Ook Flip Buys, voorsitter van die Solidariteit Beweging, het by geleentheid deeglik uiteengesit wat die verskille tussen verskillende klasse liberales en linkses is.

Die tweede groep politiek-inkorrekte rubriekskrywers is diegene wat vakkundig korrek probeer bly, en politiek onverbonde – minstens wat hul rubrieke en openbare lewe betref.

Die beweging onder swart meningsvormers is in ’n stadium deur die bekende kommentator en oudredakteur van Rapport, Tim du Plessis, breedvoerig bespreek. Trouens, toe daardie damwal onder swart redakteurs, wat hy by die naam genoem het, breek, het wit redakteurs gevolg, het hy geskryf. Heelwat van dieselfde name asook van kerkleiers soos dr. Nico Smit, is egter kort hierna weer gelys onder diegene wat oor bloedvergieting gewaarsku het as so volgehou sou word om die ANC (so fel) te kritiseer. Die indruk is geskep dat die aanvanklike verskuiwing meer te make gehad het met die magsgreep waar Jacob Zuma by pres. Thabo Mbeki oorgeneem het. Toe dit werklikheid word, het die nuutgevonde politieke korrektheid in daardie geledere grootliks verdamp.

Die oorgang na ’n meer politiek-inkorrekte omgewing het nie so seepglad verloop nie. Redelik kort na mekaar het Media 24 sy nuwe span aangestelde rubriekskrywers aangekondig. Dit het mense soos Max du Preez, Allistar Sparks en ander baie bekende rubriekskrywers ingesluit – ’n groep wat op die oog af as “oorwegend links” beskryf sou kon word. Adriaan Basson is as hoofredakteur van Beeld aangestel.

Rhoda Kadalie. Foto: Verskaf.

Rhoda Kadalie het by geleentheid na politieke korrektheid as die diktatuur van die liberalisme verwys, en dit spreek boekdele. Die res is geskiedenis.

In ʼn reddingspoging is Barnard Beukman as redakteur van Beeld aangestel en het hom dadelik as ’n uiters knap rubriekskrywer geopenbaar.

Daar kan bloot bespiegel word oor die rol wat Maroela Media gespeel het om ’n klimaat te skep waarin politieke inkorrektheid oor ’n breër front kon begin gedy.

Politieke inkorrektheid het nie sonder groei- en werklike pyne na Suid-Afrika gekom nie. Malema het die kuns vervolmaak deur publisiteit vir sy party te genereer deur die media sleg te sê, terwyl ’n vuishou of wat, stampery en klipgooiery ook al letterlik pynlik vir die media was. Knap ondersoekende joernalistiek het staatskaping ’n harde skop in die tande besorg.

Die rol van Solidariteit in die opstand van die SAUK-8 het die vendetta van veral sekere lede van die Seunse Weenkoor en ’n leenspeler erg ontwrig.

Namate die regering se konsekwente droogmakery die land harder en harder knyp, en die behoefte aan tegnokratiese ingryping al groter word, word die begrip tegnokrasie meer dikwels in die media gehoor, dikwels terwyl dit duidelik is die skrywer het geen benul wat die begrip tegnokrasie behels nie. Dis nie vreemd nie, want tegnokrasie en politieke inkorrektheid pas soos ’n paar handskoene bymekaar.

Dit word, waarskynlik onbedoeld, goed in prof. Johannes Froneman se rubriek op Netwerk 24, “Ons huiwer op die rand van die afgrond”, gedemonstreer. Hy skryf onder meer: “(Flip) Buys noem in sy toespraak dat hy graag sou wou hê dat die regering slaag. En dat Solidariteit sal help waar hy kan” (met verwysing na Solidariteit se Selfhelpplan, oorspronklik bekend as Plan B).

Ten slotte is dit belangrik dat objektiewe rubriekskrywers kop bo water hou, en nie self verdrink onder die vragte negatiwiteit waarmee hulle daagliks in ’n land wat tender vir piesangrepubliek-status moet kophou nie. As lesers in te groot getalle reageer dat hulle wil emigreer is hy besig om te faal. Om die probleme gewoon te verswyg en ’n utopie te skets asof daar geen plaasmoorde, bendemoorde en korrupsie, magsmisbruik en ’n hele paar wavragte ander probleme is nie, is uiters onverantwoordelik. Druk op die regering om sake reg te ruk, en oproepe op die kiesers en burgers om ook hul bydraes in die sakkie te gooi, is die regte ding om te doen.

Christene is immers nie fataliste nie. Welkom Alida Kok, en baie, baie sterkte.