Nuuskommentaar: Rollende staatsgreep teen Zuptakrasie

Pres. Jacob Zuma het hom in die verlede as opperste politieke Houdini bewys. Of hy die jongste onthullings oor die beweerde bestaan van ’n Zuptakrasie gaan oorleef, is egter ’n heel ander saak.

Terwyl die bestaan van die Zuptakrasie nog in sekere kringe ontken word, waaronder deur die Guptas en pres. Jacob Zuma (wie is hy nou weer?), is daar duidelike tekens dat die wiel vir die twee families begin draai. ’n Koue suidewindjie waai reeds oor sneeubedekte vlaktes en sny deur murg en been.

In die Nuuskommentaar van 9 Maart, “Is beweerde Zuptrakrasie afgeweer?”, het Maroela Media reeds die kwessie aan die bod gebring. Toe is in wese van die standpunt uitgegaan dat die Zuptakrasie glo aan die ontwikkel was voordat dit op die lappe gekom het.

Maar dit was vóór die Jonas-onthullings. Die aansprake wat Vytjie Mentor nou maak, is dat dit eintlik al lankal ’n geval van ’n Zuptakrasie was. Vytjie was in die dae toe Zuma haar nog geken het, vir baie ’n wilde turksvytjie met lang dorings. Dit lyk of die dorings terug is, en dat Zuma haar baie gou pynlik gaan onthou.

Sou die aangeleentheid met die aanduidings en aansprake wat nou bestaan voor ’n hof beland, sal die getuienis moontlik genoegsaam wees om ’n bevinding op ’n oorwig van waarskynlikhede te bewys. Dis genoeg bewyslas vir onder meer skadevergoedingseise, maar vir kriminele vervolging word ’n bewyslas van bo redelike twyfel vereis.

Maar… die ANC kan nie die uitspraak van ’n hof vooruit loop nie, en ook nie nou meer wag vir ’n hof om bevindinge te maak nie. Trouens, ná die laaste ANC-kongres is die ou standpunt dat ’n gekoesterde kameraad (soos byvoorbeeld ’n LUR), onskuldig is tot deur ’n hof skuldig bevind, streng gesproke deur etiese oorwegings vervang om die ANC se beeld as korrupte organisasie te probeer vervang. So het John Block en ander as LUR’e bly dien lank nadat hulle aangekla is. Block het ná ’n skuldigbevinding druk ervaar om te bedank, maar in die Vrystaat word daar nog geklou en die etiese oorwegings lê grootliks in die asblik.

Maar hoe nou met ’n president terwyl aanduidings oploop dat daar minstens ’n prima facie (met die eerste oogopslag)-saak is dat alles nie pluis is nie. Gaan die ANC vroeg toeslaan en die skade beperk, of gaan die wilde perd enduit gery word? En die geleentheid kom reeds hierdie naweek wanneer die liggaam met die gesag om Zuma “terug te roep” of te herontplooi, die ANC se nasionale uitvoerende komitee, vergadering hou.

Netwerk24 haal Zizi Kodwa, ANC woordvoerder aan na aanleiding van ’n stelling op SAfm: “Die ANC beskou dié bewerings in ’n baie ernstige lig. Die ANC kan dit nie langer ignoreer of net sê dit is waninligting nie. Ons moet optree, want dit gaan in ’n groot mate oor die gesag van die ANC en die regering en laat die vraag ontstaan of die mense wat in die regering ontplooi is steeds optree in die beste belang van die mense wat hulle verkies het (of nie).”

Vandag se vraetyd aan Zuma in die parlement gaan ook vir vele vuurwerk sorg. Dit sal interessant wees om te sien tot watter mate die speaker, nog as Zuma se gesant in die parlement, sake so sal probeer plooi om die president te beskerm. Dit is baie moeilik om te sien hoe Zuma hom geloofwaardig uit hierdie een losgepraat gaan kry.

Gister het die jongste gelukkigheidsindeks die lig gesien. Suid-Afrikaners het op dié indeks van ’n baie swak 113de posisie verlede jaar tot 116de vanjaar teruggesak. Een van die aspekte wat gemeet is, is die land se korrupsie-persepsie.

Gaan die ANC op die vooraand van landswye verkiesings volhard met ’n president wat stellig ’n groot rol speel om bitter baie Suid-Afrikaners ongelukkig te maak?

Verwag dat die wiele om van Zuma ontslae te raak binnekort gaan begin draai. Of die wiele weer voortydig gaan loskom en Zuma ’n nuwe Houdini op die land gaan trek, sal die tyd leer.

Maar intussen het daardie yskoue suidewindjie opgesteek.

So tussenin het Suid-Afrika ook ’n baie harde hou weg met Fifa se standpuntinname oor beweerde korrupte Suid-Afrikaanse betrokkenheid by die aanbied van die Sokkerwêreldbekertoernooi in Suid-Afrika. Met ’n graderingsagentskap wat sake deurkyk met die oog op ’n moontlike afgradering, is dit alles baie slegte nuus vir die land.

Die lakmoestoets vir die ANC oor die Zuma-sage gaan nou wees om nie die indruk te skep dat teen Zuma opgetree word omdat hy uitgevang is nie, maar dat dit gedoen word omdat die organisasie werklik ernstig teen korrupsie gekant is. Hiervoor, teen die agtergrond van onder meer die Nkandla-sage, gaan dit ’n dramatiese ommekeer behels en dit gaan moeilik wees om denkende mense te oortuig dat die ANC inderdaad ’n nuwe gees adem.