Nuuskommentaar: Spektakel-politiek – rooi hemde, wit hemde, gele hesjes, oranje oorpakke

Julius Malema, die leier van die EFF. Foto: ANA.

In Frankryk het die gilets jaunes (geel hemde) baie skielik die bewind van pres. Emmanuel Macron in ’n nagmerrie “omgetower”. Die een oomblik was Macronisme nog so gewild dat dit aan ’n kultus gegrens het, toe brand die land as’t ware. Die gilets jaunes het byna oornag tot stand gekom om, baie vereenvoudig gestel, om teen verhoogde brandstofpryse te betoog. Betogings het lelik geword, en enorme skade is aangerig.

“Dis nie ons nie,” laat hoor die gilets jaunes, en laat ’n mens onmiddellik aan ons eie weergawe, die rooi hemde van die EFF dink.

Intussen brei die gilets jaunes na ander lande uit, soos België en Nederland, waar hulle as die Gele Hesjes bekend staan. En hoewel die brandstofprys as kern-element die samehang bevestig, dui dit op veel meer los drade in die gemeenskap en spesifiek die demokrasie. Dis reeds ’n warm besprekingspunt.

“Blijft de volksopstand uit?” (Gaan ons ’n volksopstand beleef?) So wil Guido Steenkiste in die Vlaamstalige koerant, De Standaard weet. Steenkiste word sterk met die, ja wag maar daarvoor, nog ’n kleur geassosieer, die groenes.

Hy meen die Gele Hesjes is ’n manifestasie van die volk se frustrasie met baie sake. Hulle verkies nog om ’n uitweg deur verkiesings te vind, maar hoe lank nog?

Hy plaas ’n lang lys van griewe.

Effens aangepas kon hy net sowel na Suid-Afrika verwys het, soos die hoë vlakke van armoede, werksverliese, deur voorkeur te gee aan migrante (in SA dalk SEB-voortrekking?) en vele meer.

Die FW de Klerk-stigting se eenheid vir Eenheid in Diversiteit vat die manifestasie in Suid-Afrika goed saam: “The last few weeks have witnessed a time of politics by insult and grandiose displays of power, largely orchestrated by Julius Malema and his EFF colleagues. Many commentators and analysts have argued that the EFF have used these tactics to control the terms of the debate on State capture, corruption and kickbacks. With the Zondo and Nugent Commissions in full swing and investigative journalists laying bare that which broke VBS Bank, there appears to be wild flailing against civility, respectful dialogue and argument, and reasoned defence – if these exist.”

Argieffoto

’n Beskuldiging word gereeld in Suid-Afrika gemaak dat die EFF sy ondersteuning en groei grootliks te danke het aan die feit dat die media soveel aandag aan die grootmond-leier en sy gevolg gee. Die beskuldiging van fopnuus word heen en weer geslinger.

In Nederland, volgens mediaberigte, speel die koerante nie soseer ’n rol in die groei van die Gele Hesjes nie. Hulle self maak hoofsaaklik van die internet gebruik om werwing te doen.

Steenkiste verwys na die volk se frustrasie met verkiesings, maar dat hulle voorlopig nog verkiesings verkies. Maar dan sy onheilspellende vraag: “Maar hoe lank nog?”

Is hierdie spanning nie ipso facto by die Suid-Afrikaanse Grondwet ingebou deur ’n basies unitêre grondwet op ’n heterogene gemeenskap van toepassing te maak nie?

Ja, die tronke hét al ’n klompie mense wat nie kon vrede maak met die de facto ontkiesering nie, en nou oranje oorpakke dra. Sou daar waarheid steek in die los praatjies wat soms in geselskap opduik, wag daar nog oranje oorpakke op talle.

Hierteenoor erken die grondwetlike demokrasie, naas die ingeboude rol van die vrye media, ook die rol van burgerlike bewegings. Dit is moeilik om te dink waar Suid-Afrika, pas deur Johann Rupert as huiwerend op ’n afgrond genoem, sou wees as dit nie vir burgerlike instansies sou wees soos Freedom Under Law, Outa, die Solidariteit-beweging en ander nie. Waarskynlik reeds oor die rand van die afgrond?

Sonder die verantwoordelike burgerlike organisasies, wat die regbank gereeld inspan, sou die EFF se Rooi Hemde lankal met die Rooimiere klaargespeel het, sou die Wit Hemde kon aantree vir swart gordels in straat-skolliegevegte en sou die oranje oorpakke vir die klein vissies gereserveer wees terwyl die groot visse kan aanhou plunder.

• Maroela Media het ʼn skarebefondsingsprojek op die webwerf BackaBuddy van stapel gestuur om Herman Toerien te help om fondse vir sy kankerbehandeling in te samel. Klik hier om meer te lees of om Herman deur BackaBuddy finansieel te ondersteun.

• Indien jy ʼn direkte bydrae in die Toeriens se bankrekening wil maak, stuur ʼn e-pos na [email protected] met “Herman Toerien” in die onderwerpveld.