[Foto’s] Reusehaelkorrels tref Hoedspruit

Van die haelkorrels wat afgeneem is. Foto: Via Storm Report SA

Reusehaelkorrels, sommiges net skrams kleiner as ʼn krieketbal, het Dinsdagaand skade aan eiendom en vrugteboorde op plase buite Hoedspruit in Limpopo aangerig.

Jaco Fivaz (48), algemene bestuurder van Mohlatsi Farms, ʼn groepering plase wat mango’s produseer, het Woensdag aan Maroela Media gesê die storm het omstreeks 19:30 uitgebreek.

“Die grootte van die haelkorrels het gewissel. Die meerderheid was tussen die grootte van ʼn albaster en ʼn gholfbal. Die grootstes was net so ʼn bietjie onder die grootte van ʼn krieketbal,” het Fivaz gesê. Hy skerts hoewel hy 48 jaar oud is, lyk hy vandag in sy 60’s.

Fivaz het gesê tussen agt en 10 plase het die ergste aanslag van die storm beleef en skade aan eiendom en aan vrugteboorde wissel van plaas tot plaas.

“Daar is ligte skade aan voertuie aangerig en dan ook groter waar voertuie se voorruite uitgeslaan is. Voertuie het ook duike opgedoen. Een plaashuis het vier vensters verloor en ʼn ander ouerige plaashuis se asbesdak is vol gate.”

Fivaz het gesê daar is sowat 30% skade aan die mangoboorde waar die bloeisels afgeslaan is. Sowat 20 ha van die mangoboorde het 60% tot 80% skade opgedoen en dié se oes is weg vir die jaar. Die omliggende sitrusplase het ook skade opgedoen.

Fivaz het gesê die gebied het twee jaar gelede ʼn enorme storm gehad waar nagenoeg 15 000 ton mango’s afgeslaan is. “Gister se storm was nie so groot soos toe nie, maar dit bly tog ongewoon vir ons omgewing.”

Venetia Phakula, weervoorspeller van die Suid-Afrikaanse Weerdiens, het Woensdag aan Maroela Media gesê die weerdiens het die donderstorm verwag en vroeër die dag waarskuwings uitgereik.

“Dit is nou die reënseisoen oor die sentrale gedeeltes van die land en veral in Limpopo en Mpumalanga gaan die reënseisoen gepaard met donderstorms. Die donderstorms gaan ook soms gepaard met hael,” het sy gesê.

Sy het gesê sterk stygstrome het baie vogtigheid na die hoogste vlakke bo vriespunt geneem wat die groot haelkorrels veroorsaak het. Die haelkorrels kan “groei” namate bykomende water om dit vorm en dit dan deur stygstrome weer na vriespunt geneem word, voor dit weer te swaar raak vir die stygstrome om in die lug te hou.

Phakula het gesê daar is Woensdagmiddag ʼn kans van 30% op ʼn donderstorm. Sy het egter gesê die toestande lyk nie soos Dinsdag wat weer erge hael tot gevolg kan hê nie. “Die weerdiens het nog nie ʼn waarskuwing uitgereik nie, maar die moontlikheid kan nie uitgesluit word nie. Die situasie word gemonitor.”

Volgens die Hoedspruit Plaaswag is geen beserings aangemeld nie.