(Argieffoto: SA Polisie)
Dit is ʼn eindelose gesukkel om enigiets van ʼn flitslig tot ʼn battery, ʼn koeëlvaste baadjie, ʼn uniform of selfs ʼn stel motorbande vir ʼn polisievoertuig te bekom.
“Die polisie is in ʼn krisis,” sê Okkie Terblanche, die DA se woordvoerder oor polisie, na die soveelste berig oor ʼn gebrek aan toerusting en ondersteuning aan polisielede op voetsoolvlak.
Terblanche sê dit is nie net basiese items, soos verfkwaste of poeier om vingerafdrukke mee te neem, wat nou bykans onbekombaar is nie – dit is ook die polisie se oorhoofse stelsels wat nou al maande lank nie meer funksioneer soos dit moet nie.
Terblanche sê die sogenaamde FDA- stelsel – dié van Forensic Data Analysts wat gebruik word om die polisie se bewysstukstelsel te beheer – is reeds maande lank buite werking. Die gebruik daarvan is in Junie verlede jaar opgeskort en ʼn nuwe stelsel wat sedertdien ontwikkel is, gaan na verwagting op 6 April in werking gestel word.
Terblanche sê ook die stelsel wat die polisie gebruik om sy eie vuurwapens – en dié van die publiek te beheer – werk nie. Dié stelsel word ook deur FDA voorsien, maar weens die polisie en die maatskappy se jarelange stryd oor betaling, funksioneer dit nie behoorlik nie.
“By die vuurwapenregister is daar totale chaos,” sê hy.
Omdat die stelsel nie werk nie, weet die polisie volgens Terblanche nie watter vuurwapens aan watter polisielede uitgereik word nie. Duisende vuurwapens is boonop ingevolge die afgelope twee amnestietydperke by die polisie ingegee en dieselfde stelsel moet hierdie proses beheer. “Die polisie is afhanklik van die stelsel om optimaal te funksioneer en korrek te funksioneer, maar in hierdie stadium is dit nie die geval nie.”
Renate Barnard, sektorkoördineerder van die openbare sektor by die burgerregtegroep AfriForum – en self ʼn oudpolisielid – sê hulle word oorval met klagtes.
Polisielede betaal uit desperaatheid soms uit hul sakke om hul staatsvoertuie aan die loop te hou omdat dit ʼn bykans onbegonne taak geword het om dit deur die amptelike kanale te laat doen.
“As jy ʼn slaggat tref, kan jy die voertuig nie na die naaste werkswinkel toe neem nie, jy moet die diensverskaffer gebruik wat op die polisie se stelsel is.”
Polisielede sukkel om selfs net die mees basiese toerusting te bekom om hul werk te doen. (Foto: SA Polisie/Twitter)
Barnard sê op Middelburg in Mpumalanga moet polisielede byvoorbeeld na Tzaneen in Limpopo – dis sowat 350 km ver – ry omdat die polisie se diensverskaffer vir motorbande daar geleë is.
Die beleid om sogenaamde swartbemagtigingsmaatskappye te gebruik, skep ook groot probleme.
Barnard sê as voorbeeld moet ʼn hoëprestasievoertuig, soos ʼn Golf GTi van die blitspatrollie, uiteraard van tyd tot tyd gediens word. Dit moet dan byoorbeeld na ʼn BEE-diensverskaffer in ʼn township geneem word waar die werkswinkel soms “uit vier pale en ʼn sinkdak” bestaan. Dié motorhawe het nie die toerusting of die kundigheid om die werk behoorlik te doen nie en soms breek die voertuig sommer weer op pad terug van die werkswinkel.
Dit beteken ook ʼn gemerkte polisievoertuig met hoogs gespesialiseerde toerusting staan dae lank op ʼn plek waar niemand behoorlike beheer daaroor kan uitoefen nie. Soms is daar na afloop van ʼn diens honderde kilometer met ʼn polisievoertuig gery waarvoor geen rekenskap gegee kan word nie.
“Dit gaan nie meer oor iemand wat die werk kan doen nie, maar oor iemand wat aan die vereiste profiel voldoen,” sê Barnard.
Sy sê die blindelingse toepassing van swart bemagtiging veroorsaak van die grootste probleme. Dít en korrupsie.
Talle senior offisiere is verhoorafwagtend weens hul beweerde betrokkenheid by tenderongerymdhede en die administratiewe las wat nou op gewone polisielede afgeskuif word in ʼn poging om korrupsie hok te slaan, maak dit bykans onmoontlik vir beamptes om hul werk te doen.
“Dit gaan oor meer as geld wat gesteel word, maar oor ʼn hele organisasie wat lamgelê word.
“Die probleem is wydverspreid: Van die blitspatrollie, die speurtakke, stasies tot die onluste-eenhede. Sommige van dié eenheid se lede het voor die Wêreldbekersokkertoernooi in 2010 laas nuwe toerusting ontvang. Diegene wat nuut by die eenheid aansluit, het geen toerusting nie.”
Barnard sê die probleem lê vierkantig by die polisiebestuur.
“Polisielede het nie die basiese toerusting om hul werk te doen nie. Hulle koop items uit hul eie sakke. Speurders deel lessenaars en stoele. Dit gaan nie goed in die polisie nie, maar ek dink nie mense daarbuite besef naastenby hóé sleg dit gaan nie.”
Terblanche, ook ʼn oudpolisieman, sê daar is boonop ʼn oënskynlike magstryd tussen die minister van polisie, Bheki Cele, en die nasionale polisiekommissaris, genl. Khehla Sitole.
Cele het luidens berigte ʼn versoek aan pres. Cyril Ramaphosa gerig om Sitole se geskiktheid vir die pos te oorweeg.
Terblanche sê dit lyk nie of Cele weet waar die skeiding van magte tussen minister en polisiehoof is nie. Cele is onder meer tydens die afsonderingstyd op die strand gesien waar hy polisielede bepaalde opdragte gee – ʼn plig wat nie syne is nie, maar dié van die nasionale kommissaris.
In een geval is ʼn rolprentspan op ʼn strand in Kampsbaai in opdrag van Cele beveel om hul werk te staak omdat dit volgens die minister ʼn oortreding van die afsonderingsregulasies was.
“As jy kyk na die jongste misdaadsyfers, is daar vraagtekens oor die polisiekommissaris se doeltreffendheid. Ook as jy kyk na die flaters wat deur sy bestuur begaan word.
Bheki Cele, minister van polisie (Foto: Jairus Mmutle/GCIS)
“Die polisie in die geheel met geherstruktureer, geprofessionaliseer en gedesentraliseer word. Polisielede moet heropgelei word om ʼn polisiediens, pleks van ʼn mag te wees. Die polisie moet in diens van die gemeenskap staan, nie in beheer daarvan nie.
“Maar selfs die beste werker kan nie sy werk doen as hy nie die regte toerusting het nie.”
Kobus Hoffman, die VF Plus se woordvoerder oor polisie, sê die party ontvang ook geweldig baie klagtes van lede van die publiek wat nie behoorlike diens van die polisie kry nie – dikwels weens ʼn gebrek aan basiese toerusting soos ʼn voertuig. Dit is ʼn aanduiding dat die probleme op bestuursvlak nou tot by Jan en alleman deurgesyfer het.
“Dit spruit uit die bestuur van die polisie en sy verkrygingstelsel en dit het vir seker ʼn uitwerking op dienslewering.
“Dit maak die polisielede ook moedeloos. Hulle sukkel met onklaar voertuie, met medebeamptes wat nie kan skiet nie, of ʼn tekort aan ammunisie.
“Flitse, batterye … dit maak hulle regtig moedeloos as hulle kla by senior personeel en daar word net nie ag geslaan nie.
“Dit plaas ook polisiebeamptes se lewens in gevaar.”
Die polisie het nog nie op ʼn versoek om kommentaar gereageer nie.
Bheki Cele en die wat onder hom werk moet ‘n slag hulle werk doen. Polisiestasies val uitmekaar terwyl oral “tee” drink. Sy salaris is te hoog vir dit wat hy doen…….niks
Die SAPD moet net die Wes-Kaapse Staatsmotorvervoer Entiteit besoek om te sien hoe ‘n voertuigvloot bestuur en instand gehou word.
Bravo,WP
Verwyder vir hoed dan sal dit al BAIE beter gaan pffft magtag hy’s omtrent lus – useless!!!
Wanneer gaan die ANC die balls he om te erken hulle kan nie die land regeer nie want hulle het nie die verstandelike vermoë om hom te bestuur nie?
Nooit
Die ANC-regering WIL NIE HÊ DAT ENIGIETS REG WERK NIE, WEET OOK NIE HÓÉ NIE!! Stel nie belang nie. Nie net verval die polisiediens nie, ALLES verval en dit lyk nie asof dit hulle pla nie. Die wrange resultaat van kaderontplooiing. Só word daar al vir bykans 27 jaar voort gefoeter.
Ai man
Almal kla maar niks word gedoen nie
Gee liewers miljoene vir die koning se begrafnis eerder as om basiese toerusting te koop vir essential services
Soms verstaan men’s net nie hoe die mense in beheer van die land Dink nie
Hoop erens in die toekoms Sal dinge verbeter
You’ve got high hopes????
Wel as die polisie nie kan werk nie sit ons een van die dae met anargie en n rewolusie.Dit is seker wat die ANC wil he.Dan kan hulle weer hulle hande in onskuld was.
Defnitief
Geen mens kan behoorlik sy werk doen wanneer dit so gaan nie en hulle Ministetr is ‘n Strandloper wat net wil
Politiek speel.
Vrae en nog vrae en niemand antwoord of dodn irtd nie
Ja, dis daai ding wat jy sê Sarel,exactly…
Dit gaan maar oral so in die ander Groot Staatsdepartemente, ons het almal dieselfde klagtes, dit is nogal frusterend vir ‘n mens as jy ‘n groot antal jare getrou by ‘n maatskappy werk, en jy sien hoe dinge agteruit gaan.
We as citizens realised this mess decades ago.
Not our problem. We pay their salaries, we DEMAND service and protection. Not really, but this is my point.
Anyhoo, try to get any government service to get moving is impossible.
As for the most illegal act in the world, hence bbeeee, that most companies fell and signed for.
This is your own sinking boat to row from now on.
Who cares…
JAN ALLEMAN….NIE Jan EN Alleman nie!!
Another glorious screw-up, proudly brought to you by the ANC!!!
Dankie Cele
Ou Cyril, jy is seker so trots op jouself? Dat jy met al jou Kaders wat jy so wild en wakker aanstel die land in sy kanon het… Make it ungovernable is that not you goal? Cyril YOUR PEOPLE MAN?
Die Polisiemag het ongelukkig reeds al van 1994 uitmekaar begin val. Daar is van al die bevoegde mense ontslae geraak, wet en orde het verval en dissipline bestaan reeds jare nie meer nie. Ongelukkig
word respek verdien, dit is nie sommer net deel van jou menswees nie. In ons land bestaan die woord respek nie meer nie. Dit is hartseer as jy terug dink aan ons sorgelose jongdae wat vandag net ‘n droom vir die jeug is. Soos die spreek woord lui, “Been there, done that”. Ek kon myself nie vereenselwig toe dissipline weggeneem word om in uniform te bly nie.
Die toestand in die polisie is ‘n gevolg van besluite en korupsie wat deur die ANC ingestel is. Soek die fout hoër op. Lede in SCM se hande word gebind, en die lede is bang om besluite te neem, want 10 jaar later word hulle krimineel vervolg vir korupsie waarmee hulle niks te doen gehad het nie, en senior lede is 99% daarvoor verantwoordelik.
Net in Afrika moontlik om agter uit te boer en jouself op die skouer te klop oor jou mislukings….
Niks waaraan die ANC raak kan ooit suksesvol wees nie want hulle hele wese is korrup…..opbou bestaan net eenvoudig nie in hulle woordeskat hie
Kies graad 4 en graad 5 leerlinge om beid Cele en Sithole se poste te vul en hulle sal n beter job doen.
Dit is eintlik as jy daarna kyk, so hartseer. Ons het grootgeword in Johannesburg. My ma het altyd vir ons gese as meisies, want ons moes ver skool toe, dat as ons sien iemand volg ons, moet ons die naaste polisieman daaroor inlig. Nou kan ons nie eens meer hulle vertrou nie, wel die meerderheid. Dit is sad dat hulle onder sulke omstandighede moet werk. Dit is miskien hoekom van hulle “bribes” vat. Die staat sal eerder BEE korrek wees, as om toe te sien dat die voertuie veilig en goed herstel word. Ek sal my salaris op dit sit dat wanneer hulle vir tenders bie, en ‘n BEE maatskappy kry dit, word daar nie eens ondersoek ingestel oor die persoon se agtergrond, en of hulle ‘n gebou het om die voertuie reg te maak nie.
In die dae voor computers was daar hand geskrewe registers gehou van wie watter vuurwapen het, en daar het nooit ‘n wapen weg geraak nie. Daar is stasies waar al die bande van die voertuie afgeskryf is, maar die betrokke offisier wat dit van die stelsel moes afhaal en nuwes bestel het nie sy werk gedoen nie, nou kry die stasie 2de handse bande by ‘n bande plek in die dorp net om sy voertuie op die pad te hou. Ek weet van offisiere wat hulle bulletproofs vir lede op die skofte gegee het sodat hulle veilig buite kan werk. Waar is die ou dae toe almal nog trots was op hulle werk en om ‘n polisieman te wees ‘n passie was.
En so val die bus se wiele af een vir een