Minister vra dat niemand kouevleis-produkte eet nie

Rob Davies, minister van handel en nywerheid. Foto: Departement van handel en nywerheid

“Moet geen geprosesseerde vleis eet nie.” Dit was die boodskap van die minister van handel en nywerheid, dr. Rob Davies, vanoggend aan ʼn gesamentlike parlementêre komiteevergadering oor die uitbreking van listeriose.

Hy het ook toegegee dat die regering nog nie regtig weet wat die uitbreking van die huidige epidemie veroorsaak het nie, en wat die verband is tussen die listeriose wat by die Enterprise-aanleg by Polokwane voorgekom het, en die listeriose wat by ʼn Rainbow Chickens-aanleg in die Vrystaat voorgekom het nie.

Meer as 180 mense is reeds sedert Junie verlede jaar in Suid-Afrika dood weens die omvattende voorkoms van listeria-bakterie in die land, en verskeie aanlegte waar vleis verwerk word, is reeds gesluit.

Annette Steyn, DA-LP, het te velde getrek teen die wyse waarop die regering die uitbreking hanteer, onder meer omdat dit besig is om die hele kouevleisbedryf in die land lam te lê – van die boere as leweransiers tot die vervoermaatskappye, die slagpale, die verwerkingsaanlegte en die verkooppunte.

“Dit is ʼn ramp. Niemand koop die produkte nie!” het Steyn uitgeroep.

Davies, ondersteun deur die minister van landbou, Senzeni Zokwana, het egter aangevoer dat die veiligheid van verbruikers voorrang moet geniet en dat niemand nóg weens listeriose moet sterf nie.

Davies het voorts gesê hy is baie bekommerd oor die uitwerking van die listeriose-uitbreking op Suid-Afrika se internasionale beeld as ʼn handelsvennoot.

Die uitvoer van Suid-Afrikaanse worsprodukte het sedert die begin van die listeriose-probleem met 46% afgeneem, en die uitvoere van Suid-Afrikaanse geprosesseerde vleis soos byvoorbeeld polonie met 38%.

Hoewel dit ʼn verlies van etlike honderde miljoene rand verteenwoordig, is dit net sowat 0,03% van Suid-Afrikaanse uitvoere. Davies se kommer is egter dat dit kan lei daartoe dat Suid-Afrikaanse produkte in geheel ʼn slegte naam kan kry – nie net vleisprodukte nie.

Davies het oudergewoonte onder die private sektor ingeklim en gesê maatskappye se teenstand teen minimumstandaarde in die geprosesseerde vleisbedryf het bygedra tot die huidige krisis.

Zokwana het bygevoeg dat sommige plaaslike munisipaliteite se gesondheidsinspekteurs laks is, wat die klimaat vir gesondheidsrisiko’s skep.

Amptenare van die departement van handel en nywerheid het gewaarsku dat die listeriose-gevaar nie tot vleis beperk is nie. Gerookte visprodukte is byvoorbeeld ook baie vatbaar.

Jeanette Hunter, adjunk direkteur-generaal van gesondheid, het gees tot dusver is 995 gevalle van listeriose landwyd aangemeld. Hiervan was 591 in Gauteng, 119 in die Wes-Kaap en 72 in KwaZulu-Natal.

Parlementslede van sowel die ANC as die opposisie het sterk menings oor die listeriose-uitbreking uitgespreek.

Uit ANC-geledere is die vrees uitgespreek dat die huidige probleem slegs die oortjies van die seekoei is gegewe dat die bevolking te min van die siekte weet om dit te herken. LPs het beken dat hulle bang is oor die omvang van die krisis, en vir hul gesondheid vrees.

Ghaleb Cachalia, DA-LP, het uitgewys dat tot 20 000 werkgeleenthede in die gedrang is terwyl die regering nie eens weet wat die oorsaak van die krisis is nie.

Sy kollega Patricia Kopane het gevra dat skuldiges, veral op munisipale vlak, verantwoordbaar gehou word, en dat navraag gedoen word na listeriose-syfers in Brasilië, van waar dit nie ʼn oordraagbare siekte is soos hier te lande nie.