Ramaphosa-mosie: Versoek vir geheime stemming verwerp

President Cyril Ramaphosa. Foto: Jairus Mmutle/GCIS

Die African Transformation Movement (ATM) se versoek dat die mosie van wantroue teen pres. Cyril Ramaphosa deur middel van ’n geheime stemming moet plaasvind, is van die hand gewys.

Thandi Modise, speaker van die Nasionale Vergadering, is ingevolge die Grondwet by magte om voor te skryf hoe daar in ’n mosie van wantroue in die president gestem kan word, met inagneming van heersende tersaaklike faktore.

Volgens Moloto Mothapo, woordvoerder van die parlement, moet die speaker in haar besluit die grondwetlike imperatiewe van deursigtigheid, openheid en openbare deelname oorweeg en terselfdertyd ook verseker dat LP’s hul funksies sonder intimidasie kan uitvoer.

“Die Konstitusionele Hof het in 2017 aangedui dat ’n geheime stemming nodig word wanneer die heersende atmosfeer toksies of hoogs spannend is.

“ATM het egter geen bewyse gelewer van ’n hoogs gelaaide atmosfeer, intimidasie van enige lid of enige demonstreerbare bewyse van dreigemente teen die lewens van LP’s of hul gesinne, wat ’n geheime stemming kan regverdig nie.”

As openbare verteenwoordigers moet LP’s nie altyd onder ’n sluier van geheimhouding optree nie, meen Mothapo.

“Oorwegings van deursigtigheid en openheid vereis soms, soos die Konstitusionele Hof aangevoer het, moed en vasberadenheid om met vrymoedigheid die beste belange te bevorder van diegene wat die lede van die NV verteenwoordig, ongeag die gevolge, insluitend die risiko van afdanking weens nienakoming van die party se instruksies.”

Modise het ook in gedagte gehou dat die huidige virtuele of hibriede sittings van die Nasionale Vergadering, wat ten doel het om die verspreiding van Covid-19 te beperk, die praktiese aspekte van ’n geheime stemming baie uitdagend sal maak.