Regering oneerlik oor Kubaanse ingenieurs, wys inligting

Lindiwe Sisulu. (Foto: @DWS_RSA
/Twitter)

Die Kubaanse ingenieurs wat die Suid-Afrikaanse regering wil invoer om Suid-Afrika met sy waterprobleme te help, het standaard-dienskontrakte onderteken en gaan R300 000 méér as Suid-Afrikaanse ingenieurs betaal word. Dít nadat min. Lindiwe Sisulu herhaaldelik gesê het dié ingenieurs is nie werknemers van haar departement nie en sal nie salarisse verdien nie.

Só het Solidariteit Dinsdag tydens ʼn mediakonferensie bekendgemaak. Die vakbond het deur middel van ʼn hofaansoek teen die departement van menslike nedersettings, water en sanitasie die standaard-dienskontrak onder oë gehad.

Maroela Media het vroeër berig Solidariteit het op 26 April met ʼn regsproses teen Sisulu begin oor die invoer van 24 Kubaanse ingenieurs. In hofstukke het Solidariteit gevra dat die Kubaanse ingenieursprogram onmiddellik opgeskort word en dat sekerheid verskaf moet word oor die wettigheid van die Kubane se lisensiëring en registrasie.

Meer salaris, byvoordele

Volgens Morné Malan, ʼn navorser van die Solidariteit Navorsingsinstituut, is die kontrak deur elke Kubaanse ingenieur onderteken.

“Dié kontrak is nou ʼn bewys daarvan dat die Kubaanse ingenieurs wel deur die Suid-Afrikaanse regering in diens geneem is en ʼn salaris gaan ontvang,” het Malan tydens die konferensie bevestig.

Volgens Malan stipuleer die kontrak ook verlofdae, posvlak en omvattende byvoordele, waaronder ʼn vlugkaartjie tussen Kuba en Suid-Afrika, een betaalde vakansie in Kuba, ʼn selfoon, motor, gemeubileerde verblyf, kos en klere.

“Dit is ondanks die feit dat Lindiwe Sisulu, minister van menslike nedersettings, water en sanitasie, herhaaldelik in die openbaar gesê het dat die Kubaanse ingenieurs nie werknemers is nie en ook nie ʼn salaris gaan ontvang nie.”

Na aanleiding van die kontrak ontvang elke Kubaanse ingenieur ʼn salaris in ooreenstemming met die standaardsalaris wat ingenieurs in Suid-Afrika verdien. Malan sê indien die byvoordele egter bygereken word, word elke Kubaanse ingenieur R300 000 per jaar meer as ʼn plaaslike ingenieur betaal.

Hy sê die belastingbetaler gaan ook eerder ongeveer R75 miljoen vir die Kubaanse projek opdok, en nie R64 miljoen soos vroeër aangevoer is nie.

“Die belastingbetaler betaal méér, terwyl plaaslike ingenieurs van werk ontneem word.”

Kubane gaan ingenieursdienste lewer

Volgens die kontrakte gaan die Kubane wel ingenieursdienste lewer en nie bloot as mentors optree – soos Sisulu al in die verlede gesê het – nie.

“Solidariteit verduidelik dat die departement se eie stukke, asook die bilaterale ooreenkoms met Kuba dit baie duidelik stel dat die Kubane hier is om ingenieurswerk te kom doen, ondanks die feit dat die Kubane nie geregistreer is om sodanige werk in Suid-Afrika te kan doen nie.”

Volgens Malan is dit duidelik dat die departement gepoog het om die Kubane te laat registreer, maar later weens administratiewe probleme eerder daarteen besluit het. “Die departement sê nou dat al die Kubaanse ingenieurs deurlopend onder die toesig van ʼn geregistreerde ingenieur sal werk.”

Ooreenkoms met Kuba enig in sy soort

Malan sê terwyl daar baie gemaak word van die onderskeie bilaterale ooreenkomste wat die departement met ander lande sluit, is dit duidelik dat die ooreenkoms met Kuba enig in sy soort is.

“Ons het verskeie ooreenkomste deurgewerk – met Nederland, Hongarye, Denemarke, Japan en Italië. Benewens die feit dat hierdie ooreenkomste telkens sowat die helfte van die lengte van ons ooreenkoms met Kuba is, is die aard daarvan ook heeltemal anders. Waar ons ooreenkomste met ander lande hoofsaaklik handel oor die uitruil van tegnologie en idees, is die ooreenkoms met Kuba die enigste een wat in baie fyn besonderhede elke liewe punt betreffende indiensneming van die ander land se burgers bespreek.”

Malan sê ook dat dit duidelik vanuit hul hofstukke is dat die departement nooit ʼn daadwerklike poging aangewend het om hierdie poste te adverteer nie, ondanks die minister se bewerings dat daar gewoon net nie Suid-Afrikaners is wat die werk wou hê nie.

Dirk Hermann, bestuurshoof van Solidariteit, het tydens die mediakonferensie gesê dat Solidariteit nou voldoende inligting het om voort te gaan met sy hersieningsaansoek om die besluit van die minister ongeldig te laat verklaar.

“Die hofstryd gaan dus nou na ʼn nuwe vlak gevoer word,” het Hermann gesê.

“Daar is nou geen twyfel nie dat Kubaanse ingenieurs wel die werk van Suid-Afrikaanse ingenieurs gevat het en meer daarvoor betaal word, en dat belastingbetalers boonop meer moet betaal as wat aanvanklik gesê is.”