Senekal: ‘Ramaphosa, Cele moet verantwoordelikheid aanvaar’

Die skade wat tydens ‘n betoging buite die hof op Senekal aangerig is, is wyd veroordeel. (Foto: DA)

Pres. Cyril Ramaphosa en polisieminister Bheki Cele moet verantwoordelikheid aanvaar vir die gebeure gister in Senekal tydens die eerste hofverskyning van die moordverdagtes van Brendin Horner (21).

Só sê Ernst Roets, hoof van beleid en aksie by die burgerregteorganisasie AfriForum.

Duisende mense het Dinsdag na die hof opgeruk waar die plaasbestuurder se twee vermeende moordenaars in die hof verskyn het. Horner se liggaam is Donderdag op ʼn plaas in die Paul Roux-omgewing gevind.

“Die regering se herhaalde miskenning van plaasmoorde en hul weiering om dit tot prioriteitsmisdaad te verklaar, is die rede vir gemoedere wat gister in dié Vrystaatse dorp oorgekook het,” het Roets verduidelik.

Hy sê Ramaphosa het die bestaan van plaasmoorde vroeër op ’n internasionale platform ontken, terwyl Cele boere verlede maand op ’n vergadering in KwaZulu-Natal oor hul probleme uitgelok en verneder het. “Die regering is geensins in voeling met die stryd en pleidooie van landelike gemeenskappe en boere nie. “Die veroordeling van die optrede van die mense in Senekal gister spreek weereens van die regering se dubbele standaarde. Cele en ander ministers eis nou dat dié mense in hegtenis geneem moet word, terwyl dieselfde ministers bloot toegekyk het hoe EFF-ondersteuners Clicks-winkels geplunder en aan die brand gesteek het.”

Roets sê dat mense deurlopend met die werklikheid van plaasmoorde gekonfronteer word en dat hulle hul geliefdes moet troos terwyl die regering geen ag op hul smart slaan nie.

Cele het vroeër die inhegtenisneming van die eerste verdagte verwelkom. Maroela Media het vroeër berig ʼn 52-jarige boer is in hegtenis geneem op aanklag van opsetlike saakbeskadiging en openbare geweld.

Lirandzu Themba, woordvoerder van die polisieministerie het gesê Cele eis nog inhegtenisnemings. “Dit is duidelik dat die misdadigheid as ʼn kollektiewe daad plaasgevind het wat die reg bedreig,” het Themba gesê.

Dr Pieter Groenewald, leier van die VF Plus, het intussen gesê Cele en Ronald Lamola, minister van justisie, se uitsprake oor Senekal is dubbele standaarde.

“Cele, se uitsprake dat hy ‘geskok en gewalg’ is met die optrede van die boere by die hof op Senekal en die uitsprake van Lamola, dat sulke optrede ‘anargistiese geweld’ is wat nie geduld kan word nie, is niks anders nie as dubbele standaarde,” het Groenewald in ʼn verklaring gesê.

“Tydens die EFF se plundertogte van die Clicks-winkels is sulke sterk uitsprake nie van hierdie ministers gehoor oor die EFF se optrede nie. Dit is dus duidelik dat hulle verskillende standaarde vir die boere en vir die EFF het.”

Die VF Plus sê dat geweld nie die oplossing vir probleme in die land is nie. “Dit is ook verkeerd om die byeenkoms by die hof op Senekal te wil voorstel as ʼn gewelddadige protesoptog. Dit was nie die geval nie en die geweld wat daar wel was, was ʼn geïsoleerde voorval deur boere wat getart is. Hul optrede moet daarom teen dié agtergrond beoordeel word. Geweld is nogtans nie die oplossing in sulke omstandighede nie.”

Groenewald voeg by videomateriaal wys duidelik dat die polisie se optrede, veral met die gebruik van skokgranate, onnodig was en neerkom op provokasie.

“Indien daar oorhoofs gekyk word na die byeenkoms, is dit duidelik dat die skare van alle kleure erns gehad het oor die veiligheid van boere en daar is gebid vir die veiligheid van boere. Dit is daarom ʼn wanvoorstelling om die totale byeenkoms te probeer voorstel as gewelddadig.”

Groenewald sê die minister van polisie moet eerder seker maak dat hy sy werk doen.

“Daar is reeds in Januarie vanjaar volledige bewyse aan die polisie oorhandig oor ernstige misdaad in dié gebied soos die optrede van veediefstalsindikate. Die polisie sou hierdie inligting aan die Valke gegee het, maar dit het klaarblyklik nie gebeur nie, aangesien daar tot nou toe geen optrede was nie.

“Die boere se siening is dat die moord op Brendin Horner moontlik voorkom sou gewees het indien die polisie en die Valke wel opgetree het. Daar word nou ook beweer dat die twee persone wat in hegtenis geneem is weens die moord, deel is van ʼn sindikaat en daar is sterk bewerings dat ander lede van die sindikaat lede van die plaaslike polisie is. Dit sluit aan by die feit dat daar geen optrede was na die inligting wat vroeër vanjaar aan die polisie gegee is nie.

“As leier van die VF Plus dring ek daarop aan dat Bheki Cele hierdie bewerings onmiddellik moet laat ondersoek en dadelik mense in hegtenis neem indien daar enige waarheid in steek.”

Groenewald sê ook die rede waarom emosies oor plaasmoord en -aanvalle begin hoog loop, kan direk toegeskryf word aan pres. Cyril Ramaphosa se ontkenning in New York in 2018 dat boere in Suid-Afrika vermoor word.

“Voeg hierby die voortdurende demonisering van boere en beskuldigings dat hulle grond gesteel het, die voortdurende aanslae op boere en hul gesinne se lewe asook die wreedheid van plaasmoorde, die onlangse uitspraak van Cele wat hy nou skielik ontken, dat boere nie moet kla indien hulle seerkry nie, en alles kulmineer tot omstandighede wat boere emosioneel tot op breekpunt dryf.”

Die VF Plus doen ʼn beroep op boere om sterk te staan teen hierdie aanslag. “Ek wil as leier van die VF Plus aan die boere sê ons sal saam die probleme oplos. Nie met geweld nie, maar met rede, billikheid en regverdigheid.

“Deel daarvan is om druk op die regering te plaas om die volle verantwoordelikheid te aanvaar vir die landelike veiligheidsituasie en om daadwerklike stappe te neem om dit op te los en nie om dit deur optrede en uitsprake te vererger nie.”

Die VF Plus neem ook kennis van die dreigement van Julius Malema, EFF-leier, om saam met sy “soldate” op te ruk na die volgende hofsitting op Senekal onder die dekmantel daarvan om “eiendom te beskerm”. “Ná die EFF se optrede by Clicks is dit duidelik bloot uitlokking in die ergste graad en is dit duidelik dat die EFF konfrontasie soek wat nie bekostig kan word nie.”