Soveel sterf reeds in Desember op paaie

Argieffoto

Vanjaar se feestyd het op ʼn donker noot afgeskop met 17% meer mense as verlede jaar wat tussen 1 en 19 Desember op die land se paaie gesterf het.

Die departement van vervoer het Dinsdag die jongste syfers oor feestyd-padsterftes tydens ʼn mediakonferensie in Johannesburg bekendgemaak. Dipuo Peters, minister van vervoer, het gesê die feestyd bring “ongekende en moeilike uitdagings” in die vorm van hoë alkoholverbruik, ongeduld en wetteloosheid op die paaie.

Volgens die departement het 845 mense tot dusver op die land se paaie gesterf, 17% meer as dieselfde tydperk verlede jaar. Die getal padsterftes het in Limpopo, Mpumalanga, KwaZulu-Natal, die Vrystaat en in Noordwes toegeneem. In die Wes-Kaap, Noord-Kaap en Gauteng is ʼn geringe afname in padsterftes waargeneem, terwyl 31 minder mense in die Oos-Kaap gesterf het in vergelyking met dieselfde tydperk verlede jaar.

Menslike faktore was in 82% van die sterfgevalle die oorsaak, terwyl pad- en omgewingsfaktore in 10% van die gevalle die oorsaak was en voertuigprobleme die oorblywende 8%. Volgens Peters is voetgangers wat onregmatig op paaie loop of dit oorsteek die grootste sondaars (30,7%), gevolg deur spoedvrate (15,2%), tref-en-trap-ongelukke (10,2%) en bestuurders wat ander voertuie reg voor aankomende verkeer verbysteek (7,6%).

“Ons sal geen leuens vertel wanneer dit kom by die vlaag van padsterftes wat veroorsaak word deur wetteloosheid en die halsstarrige houding van sommige motoriste nie. Ons sal alles in ons vermoë doen om mans se hardkoppige en chauvinistiese houding aan te spreek aangesien hulle 78,4% van die sterftes uitmaak, onder wie 89,4% swart is,” het Peters gesê.

Daar was altesaam 684 noodlottige ongelukke tussen 1 en 19 Desember vanjaar wat 16% meer noodlottige ongelukke is as verlede jaar. Volgens Peters is baie van hierdie ongelukke veroorsaak deur bestuurders wat ander voertuie op sperstrepe of blinde hoogtes verbysteek, die spoedgrens oorskry, onder die invloed van alkohol bestuur of moeg is en weier om stil te hou om te rus.

Van die ongelukke wat toegeskryf kan word aan voertuigprobleme, het 40% gebeur nadat ʼn band gebars het, 26,7% weens remme wat onklaar geraak het, 6,7% weens ʼn foutiewe stuurwiel, 6,7% weens kopligte wat nie aangeskakel was nie en 10% waar ʼn fiets sonder weerkaatsers aan die agterkant betrokke was.

Peters het verder gesê 39,2% van die sterftes is passasiers wat hul “lewe in die hande van bestuurders geplaas het”, maar nooit by hul bestemmings aangekom het nie. Voetgangers het 34,3% van die sterftes uitgemaak en bestuurders 23,8%. “Sommige van die voetgangers wat gesterf het, het tot die oorsaak van hul dood bygedra aangesien hulle onwettig paaie oorgesteek het terwyl hulle onder die invloed van alkohol was,” het sy gesê.

Volgens Peters het die departement swakhede in hul strategie geïdentifiseer, onder meer dat daar nie streng genoeg opgetree word teen die bestuurders en eienaars van onpadwaardige voertuie nie. Sy het egter die verkeersowerhede in Gauteng geloof wat in hierdie tydperk 2 509 motoriste wat onder die invloed van alkohol was, in hegtenis geneem het.

“Ek sal met my eweknieë in al die provinsies in gesprek tree oor die moontlikheid om oortyd-betaling vir die res van die feestyd te verleng en seker te maak dat verkeersbeamptes die nodige hulpbronne, soos voertuie, tot hul beskikking het. Ons sal ook met die departement van justisie praat oor die moontlikheid om minimum vonnisse vir nalatige en roekelose bestuurders vas te stel,” het sy gesê. “Ons wil ook versoek dat dronkbestuur, wat tans ʼn skedule 3-oortreding is, voortaan as ʼn skedule 5-oortreding geklassifiseer word.”

Peters het gesê die departement sal alles in sy vermoë doen om die wetstoepassing vir die res van die feestyd op te skerp. “Dit is werklik uitdagende tye. Ons vra dat almal aanvaar dat die paaie gedeelde ruimte is en dat padveiligheid almal se verantwoordelikheid is.”