Argieffoto (Foto: Matthew Henry/Unsplash)
Woord:
guur
Betekenis:
“Guur”, soos gedefinieer in die Etimologiewoordeboek van Afrikaans (EWA) en die Handwoordeboek van die Afrikaanse Taal (HAT), beskryf ʼn toestand of gevoel wat onplesierig, skraal of snerpend koud is.
Die HAT verduidelik verder dat “guur” dikwels gebruik word om na die weer te verwys, soos in die sinne: “Die weer is guur” of “Die noordewind waai guur”. Hoewel “guur” en “onguur” in die konteks van weersomstandighede as sinonieme gebruik kan word, is dit nie die geval wanneer daar na mense verwys word nie. Wanneer mense ter sprake is, word slegs “onguur” gebruik.
Waar kom dit vandaan?
Volgens die EWA kom hierdie woord oorspronklik uit Nederlands waar dit reeds in 1599 as “guur” aangeteken is. “Guur” is gewortel in die Middelnederlandse woord “onguur”, ʼn afleiding van “gehier” of “gehuer” wat “lief” of “sagsinnig” beteken. Mettertyd het die woord se betekenis verander om iets onaangenaams of plesierig aan te dui. Die oorspronklike voorvoegsel “on-“, wat “nie” beteken, het later sy betekenis verloor en is dus as oortollig beskou.
Bronne: Etimologiewoordeboek van Afrikaans (EWA), Handwoordeboek van die Afrikaanse Taal (HAT)
- Ter wille van die konteks van hierdie taaltoffie en ter wille van erkenning aan die bron versoek ons dat jy nie bloot net ʼn skermskoot van hierdie taaltoffie op sosiale media sal deel nie, maar eerder die skakel van die Toetentaal-plasing sal gebruik. – Red
