Nuuskommentaar: Meerderheid steun straks ‘agterlike, radikale’

Die vrysprakige minister van sport, Fikile Mbalula, het ’n bitter aanval op die “rassistiese, radikale en agterlike” Solidariteit en AfriForum van stapel gestuur. Dit sal Mbalula egter loon om mooi te gaan kyk wie staan nou eintlik agter die deur, skryf Herman Toerien wat na die konteks gaan kyk het.

Die rede vir die minister van sport, of eerder sports, se jongste verbale diarree is dié twee organisasies se beplande regsoptrede en ander aksies teen die regering se inmenging in sport en beleid van rasgebaseerde kwotas.

In sy vrysprakerigheid het hy hom ook aan genoeg kafpratery skuldig gemaak, soos om iets besonders daarin te sien dat Solidariteit die roete van die “arbeidshof in plaas van die konstitusionele hof” inspan. Hierdeur probeer hy impliseer dat sy eie beleid grondwetlik is en Solidariteit wyd hou om die konstitusionele hof. Die konstitusionele hof is egter met hoë uitsondering die hof van finale instansie, soos geblyk het in Solidariteit se hantering van die bekende Renate Barnard-saak wat sy roete deur die arbeidshof, die arbeidsappèlhof, die appèlhof en uiteindelik die konstitusionele hof gevind het.

Ook die bekende DKD-saak, waar die ANC-regering vasskop om tot nadeel van die bruin mense in die Wes-Kaap nasionale kwotas toe te pas, het sy weg tot in die konstitusionele hof gevind waar die uitspraak afgewag word.

Mbalula se stelling val dus gesig eerste plat op die grond. Mbalula verduidelik ook nie bevredigend hoe hy meen sy optrede strook met die meeste internasionale sportliggame se verbod op regeringsinmenging in hul sportkodes, asook verbod op rassisme nie.

Maar Mbalula se sinspeling dat dit wat hy probeer afdwing ’n meerderheidsteun geniet, en dat die “agterlike en radikale Solidariteit en AfriForum” eintlik net ’n klein groepie randakkers verteenwoordig, word weerspreek deur ’n peiling van die SA Instituut vir Rasseverhoudinge wat in 2016 bevind het dat 70% van die land se swart mense teen rassekwotas in sport gekant is.

Mbalula is ook taamlik swygsaam oor hoeveel sy departement bygedra het tot die skep van geleenthede, soos sportgeriewe by die voedingsbron van sportsoorte, naamlik die land se 23 000 laerskole en 7 000 hoërskole.

Kortom, in Mbalula se eie woorde, sal gesien word wie “do**er” vir wie in die howe op. Sy “agterlike, radikale en rassistiese” teenstanders kan hom liederlik op die neus laat kyk.

In 2015, tydens die Solidariteit Beweging (wat onder meer AfriForum insluit) se krisisberaad, het die voorsitter, Flip Buys, die beweging se ledetal op sowat 300 000 gestel. Hierteenoor het die ANC se ingeskrewe ledetal van meer as ’n miljoen na onder ’n miljoen afgeneem. Dit is appels met pere vergelyk, maar as die getalle van primêre teikengroepe teen mekaar gemeet word, kan Mbalula maar weer mooi gaan dink oor hoeveel mense bereid is om die hand in die sak te steek vir watter instansie.

En oor radikalisme kan Mbalula ook maar mooi gaan dink. Die ANC het erken dat graderingsagentskappe gewaarsku het dat die ANC moet waak teen populistiese “oplossings”. Die konteks is die neiging om self te radikaliseer om met die groei in steun vir die EFF mee te ding.

Dit sal Mbalula ook loon om te gaan kyk na die algemene gemors wat die ANC-beheerde munisipaliteite aanvang, soos blyk uit die verslag van die ouditeur-generaal wat pas bekend gemaak is. Die beste ANC-provinsie is Gauteng waar 33% van die munisipaliteite skoon oudits gekry het. In die Wes-Kaap, wat deur die DA gedomineer word, het 73% van die munisipaliteite skoon oudits verwerf. In die meeste ANC-provinsies is die munisipaliteite gewoon ’n slagveld van vrot finansiële en verbandhoudende bestuur, met twee provinsies met ’n “slaagsyfer” van nul.

En dan reken Mbalula hy kan sy mond oor Solidariteit en AfriForum uitspoel …