Blommeverkoper vang doktorsgraad – op 62!

Dr. Patricia (Trish) Zweig. (Foto: Universiteit Stellenbosch)

Vir nege jaar het dr. Patricia (Trish) Zweig waterblommetjies verkoop om haar twee kinders deur hoërskool te sit en vir haar honneurs- en meestersgraadstudie te betaal. Sy het egter nooit gedroom dat sy op die ouderdom van 62 ʼn PhD in Geografie en Omgewingstudie sou behaal nie.

Zweig, ʼn dosent en navorser by die Navorsingsalliansie vir Ramp- en Risikovermindering (Radar), ʼn onafhanklike navorsingsentrum aan die Universiteit Stellenbosch (US), het dié graad op 5 Desember verwerf.

“Die pad wat ek van kelnerin na akademikus gestap het, was ʼn lang en lonende een,” het Zweig in ʼn onderhoud met die universiteit gesê.

“Dit is ʼn ondenkbare prestasie. Ek sou nooit kon raai dat ek so ver sou kom of dat my studies my so ver sou kon bring nie.”

Zweig se akademiese pad was nie altyd maklik en sonder uitdagings nie. Sy het op die ouderdom van 36 besluit om omgewingstudies aan Unisa te studeer, en het in haar jonger dae verskeie poste, insluitend dié van kelnerin en blommeverkoper, beklee om uiteindelik die rol van ma, vrou en student vol te staan. Zweig se kinders was 11 en vyf jaar oud toe sy haar studies afgeskop het.

Sy sê sy wou dikwels handdoek ingooi, veral in haar honneursjaar toe haar dogter in matriek was.

“Maar as ek terugdink aan die pad wat ek gestap het, het ek baie wonderlike lewensondervindings gehad soos om regoor Afrika en die Verenigde State te reis.”

Sy is die eerste een in haar en haar man se gesin om ʼn graad te verwerf en is ʼn sterk voorstander daarvan dat mense ongeag hulle omstandighede moet gaan studeer sodat hulle hul horison kan verbreed.

“Ek hou daarvan om ander te inspireer – veral werkende mense met kinders – wat glo hulle kan nie studeer nie.

“Ek probeer hulle motiveer om in my voetspore te volg. Ek wil hê hulle moet die geleenthede kry wat ek gehad het. ʼn Aantal van my vriende wat werkende mammas was toe ons ontmoet het, het ook besluit om weer te gaan studeer. Hulle sluit onder meer ʼn landdros, prokureur en sielkundige in.”

Zweig, wat in Malawi gebore is en in Londen grootgeword het, het op 12-jarige ouderdom na Suid-Afrika verhuis. Sy het in Vishoek skoolgegaan en wou na skool verder studeer, maar weens omstandighede kon sy dit nie doen nie. Sy is getroud, het twee kinders gehad en om ʼn bestaan te maak, het sy as kelnerin gewerk, spysenieringswerk gedoen en kinderspeelgoed gemaak.

As student het sy floreer en het ʼn paar jaar later haar BA-graad in Antropologie en Geografie (cum laude) verwerf. In 2002 het sy met behulp van ʼn beurs wat die helfte van haar koste gedek het, haar honneurs in Geografiese Inligtingstelsels vir Ruimtelike Analise en Besluitneming aan die US voltooi.

In daardie tyd het sy ook waterblommetjies verkoop wat sy by plaaslike boere gekry het.

Aan die einde van 2002 het sy die toekenning vir die beste honneursprojek in daardie jaar gewen. Daarna het sy  ʼn beurs ontvang om haar meestersgraad aan die Universiteit van Kaapstad (UK) te voltooi. In 2006 het sy as deel van die eerste kohort van die Potters-navorsingsbeurs haar meestersgraad in Omgewingstudies en Geografie (cum laude) ontvang.

Zweig het vir twee jaar by die UK se Geografiedepartement gewerk, waarna sy vir die eenheid waaruit Radar ontwikkel het, gewerk het voordat die eenheid in 2010 van die UK na die US verskuif het.

Sy is hierna aangewys as die projekbestuurder van Periperi U – ʼn konsortium van Afrika-universiteite wat kapasiteit bou om ramprisko’s in Afrika te verminder. As projekbestuurder kon sy universiteite regoor die wêreld besoek.

Sy het besef sy is lief vir klasgee, veral oor ramprisiko, en het in 2015 ʼn akademikus by Radar geword. Haar werk het die aanbied van lesings en navorsing behels. Sy bied ook Geografiekursusse by die US aan.

Sy het baie jare in informele nedersettings gewerk en het ʼn passie vir gemeenskapsgebaseerde navorsing en uitreikingsprogramme op die gebied van stedelike risiko en kwesbaarheid, sowel as bestaanstudie.

As deel van Radar is sy ook by uitgebreide ex-post rampstudie in die Wes-Kaap betrokke en sy bied kortkursusse aan vir praktisyns oor ramprisiko-onderwerpe.

Zweig, ʼn selferkende natuurliefhebber, woon in Glencairn en hou daarvan om in die berge te stap en na musiekoptredes te luister.

Sy beplan nie om verder te studeer nie en gaan in 2025 aftree.

“Dit was ʼn wonderlike avontuur. Ek is so bly ek het besluit om die pad aan te durf wat my belangstellings weerspieël.”