VN reken herbouing van Gaza sal tot $40 miljard kos

ʼn Palestyn herstel metaalplate wat vir tydelike behuising gebruik word in ʼn straat in Khan Yunis in die suidelike Gaza-strook waar geboue verwoes is (2 Mei 2024) (Foto: AFP)

ʼn Agentskap van die Verenigde Nasies het Donderdag gesê dit sal na raming tussen $30 miljard en $40 miljard kos om die oorloggeteisterde Gaza te herbou. Dit sal ʼn poging verg wat sedert die Tweede Wêreldoorlog nog nie gesien is nie.

Dit is gebaseer op die VN-ontwikkelingsprogram se aanvanklike beramings, het Abdallah al-Dardari, adjunk-sekretaris-generaal van die VN, gesê.

“Die omvang van die verwoesting is enorm en ongekend. Dit is ʼn missie wat die wêreldgemeenskap sedert die Tweede Wêreldoorlog nog nie beleef het nie,” het Dardari tydens ʼn perskonferensie in Amman, Jordanië gesê.

Indien die rekonstruksie deur normale prosesse uitgevoer word “sal dit dekades lank duur”. “Die Palestyne het nie die luukse om dekades lank te wag nie. Dit is dus belangrik dat ons vinnig reageer om mense in behoorlike behuising te kry en hul lewens na normaal te laat terugkeer – ekonomies, maatskaplik en wat betref gesondheid en onderrig.”

Dardari sê dit is die VN se hoogste prioriteit. “Dit moet binne die eerste drie jaar bereik word ná vyandighede gestaak is.”

Hy reken die rommel ná bombardemente en ontploffings is sowat 37 miljoen ton.

“Dit is ʼn reusagtige syfer en dit neem daagliks toe,” het hy bygevoeg. “Die jongste data dui daarop dat dit reeds naby aan 40 miljoen ton is.”

Hy het ook gesê “72% van alle residensiële geboue is heeltemal of gedeeltelik verwoes”.

“Rekonstruksie moet sorgvuldig, doeltreffend en uiters buigsaam beplan word. Ons weet nie hoe die oorlog gaan eindig of watter tipe regering ná die oorlog in die Gaza-strook opgerig sal word nie.”

Hamas bestudeer voorstel vir Gaza-wapenstilstand

Ismail Haniyeh, hoof van Hamas, het intussen Donderdag gesê die Palestynse militante groep bestudeer die voorstel vir ʼn wapenstilstand in die byna sewe maande lange oorlog wat in Gaza woed “met ʼn positiewe gees”.

Haniyeh het in ʼn oproep met Egipte se intelligensiehoof Abbas Kamel gesê hy “waardeer die rol wat Egipte gespeel het”. Die land tree as bemiddelaar op in die gesprekke saam met Katar en die VSA. Hy “benadruk die positiewe gees waarmee die beweging die voorstel bestudeer,” aldus ʼn verklaring op Hamas se amptelike webwerf.

Die bemiddelaars het ʼn wapenstilstand voorgestel wat beteken dat gevegte vir 40 dae opgeskort sal word en dat dosyne gyselaars vir talle Palestynse gevangenes uitgeruil sal word.

Antony Blinken, Amerikaanse minister van buitelandse sake, het Woensdag tydens ʼn besoek aan Israel die Islamitiese beweging gemaan om die plan te aanvaar.

“Hamas moet ja sê sodat ons dit gedoen kan kry,” het Blinken gesê.

Die uitslag van die gesprekke is egter nog baie onseker, veral wat betref die getal gyselaars wat vrygelaat sal word en verskille oor die doel van enige ooreenkoms.

Hamas se doelwit bly om “ʼn einde te bring aan die oorlog”, het senior Hamas-beampte Suhail al-Hindi gesê. Dit is teenstrydig met Israel se eerste minister Benjamin Netanyahu se doel, wat onderneem het dat sy weermag steeds met Hamas sal baklei ná die wapenstilstand beëindig is.

Kommentaar van ander Hamas-beamptes dui daarop dat die beweging se mening oor die wapenstilstand “negatief” is.

Die oorlog het begin toe Hamas op 7 Oktober die suide van Israel aangeval het. Minstens 1 170 mense, hoofsaaklik burgerlikes, is reeds dood, aldus ʼn AFP-telling gebaseer op Israel se amptelike syfers. Israel beraam dat 129 persone, wat deur militante gyselaar geneem is, is steeds in Gaza. Die weermag sê egter 34 van hulle is oorlede. In die sewe maande van aanhouding deur Hamas is daar nog nooit inligting verskaf oor die gyselaars se toestand nie.

Israel se teenaanval het reeds minstens 34 596 mense se lewens geëis in Gaza, hoofsaaklik vroue en kinders, aldus die gesondheidsministerie in die Hamas-beheerde gebied.