Aanvalle op gesondheidswerkers ‘ongevraag’

“Dit is heeltemal ongevraag en laakbaar.”

Só sê Nomagugu Simelane-Zulu, LUR van gesondheid in KwaZulu-Natal, oor die onlangse aanvalle op gesondheidsorgwerkers wat die afgelope week in die provinsie plaasgevind het.

Drie ambulanse is tussen Woensdag en Donderdag in die Magogo-gebied beskadig.

In die mees onlangse voorval is ’n gesondheidsinspekteur Donderdag op pad na die Monyane-kliniek in Nkandla voorgekeer en die inspekteur is deur woedende betogers aangehou. Dit het sowat 500 meter van die kliniek afgespeel.

“Die inspekteur en drie vroulike kollegas is met geweld uit die voertuig geruk, waarna die voertuig toe grootliks beskadig is,” sê Simelane-Zulu.

In ’n afsonderlike voorval wat Woensdag in die Umzinyathi-distrik afgespeel het, het ’n verpleegster R300 se kontant aan ’n groep aanvallers betaal om die lewe van ’n kollega te red. Dit was glo die laaste kontant wat die verpleegster in haar besit gehad het.

“Die aanvallers het ’n band om die kollega se nek geplaas, waarna hulle [aanvallers] gedreig het dat hulle petrol oor hom [kollega] gaan gooi en hom aan die brand steek.”

Na bewering was die mobiele gesondheidspanne onderweg na verskeie mobiele gesondheidsklinieke in die Umzinyathi-distrik toe hulle deur onbekende mans met vuurwapens in ’n Toyota Quantum van die pad gedwing is.

Die mobiele gesondheidspanne, wat vroue ingesluit het, is aangerand, van hul waardevolle besittings beroof, op gevloek en deur die mans gevra: “Hoe werk julle terwyl ons werkloos is?”

Die mans het een van die voertuie aan die brand gesteek en twee ander se vensters is stukkend geslaan.

Die hoogs getraumatiseerde personeellede moes na die tyd berading ontvang.

Verder moes die polisie ook Woensdag traangas gebruik om ’n skare betogers uitmekaar te jaag wat die Cato Manor-gemeenskapsentrum in Durban met klippe bestook het. Die personeel van die sentrum is ook glo gedreig.

“Die betogers – wat oor dienslewering betoog het – het bande gebrand en vullis by die ingang van die gesondheidsfasiliteit gestrooi.”

Van die personeellede moes mediese behandeling ontvang vir traangas-inaseming.

Simelane-Zulu sê die departement is diep ontsteld, geskok en bekommerd oor hierdie voorvalle.

“Ons doen ’n beroep op gemeenskappe om nie ons gesondheidsorgwerkers aan te val, of openbare eiendom te vernietig nie, want dit ontneem gemeenskappe van broodnodige gesondheidsorgdienste en hulpbronne wat bedoel is om hulle by te staan.

“Hierdie voorvalle is ’n ernstige terugslag vir ons pogings om gesondheidsorg toeganklik te maak vir almal, insluitend dié in die landelike gebiede. Niemand sal ooit weet wat die volle uitwerking van hierdie aanvalle op die psige van die personeel wat geraak is, is nie. En die vernietiging van voertuie en eiendom eis ’n ernstige tol op ons weens die feit dat ons hulpbronne skaars is.

“Die vervanging van hierdie voertuie en die herstel van beskadigde geboue kan beteken dat ons nie in staat is om personeel te betaal, medikasie en mediese toerusting te koop of roetine-instandhouding te doen nie. Ons veroordeel dus hierdie optrede ten sterkste en wil ʼn beroep op alle regdenkende Suid-Afrikaners doen om nie hierdie misdadigers in hul geledere te huisves nie, maar eerder te isoleer en aan wetstoepassingsowerhede te rapporteer. Maak nie saak hoe sterk jy in jou saak glo nie, sulke laakbare optrede kan nooit regverdig word nie.”