‘Ons het julle gewaarsku’ – Jagersfontein-inwoners

(Foto: Anja van der Merwe)

Inwoners van Jagersfontein in die Vrystaat het die regering menigmaal gewaarsku oor die gevaar wat die slikdam inhou en sê hierdie ramp kon voorkom gewees het as daar die laaste paar jaar na hul hulpkrete geluister is.

Inwoners het aan Maroela Media vertel dat die gemeenskap jare lank al kla dat die dam nie aan die nodige veiligheidsmaatreëls of -gehalte voldoen nie. Nou meen hulle die regering trek net hul skouers op.

Roy Jankielsohn, DA-leier in die Vrystaat (Foto: Anja van der Merwe)

“Dit was net ’n kwessie van tyd dat die damwal breek. Die dam was oorvol en staan boonop hoër as die dorp,” sê dr. Roy Jankielsohn, DA-leier in die Vrystaat, in ’n onderhoud met Maroela Media.

Alles het egter op dowe ore geval en die gemeenskap voel die myn se eienaars én die regering moet aanspreeklik gehou word vir die verliese wat hulle gely het nadat dié dam Sondagoggend gebreek het.

“Die inwoners het gereeld die burgemeester en betrokke amptenare ingelig oor die probleme wat hulle met die dam ervaar. Van die inwoners het selfs al wit strepe op die dam se oewers gesien, soos die slik begin lek het.”

Inwoners vrees ook dat die dam verder kan breek en selfs meer skade kan aanrig. Jankielsohn sê dié gedagte is nie so vergesog nie.

“Daar is ’n moontlikheid van verdere skade aan die dam, aangesien daar steeds slik in die dam is,” sê Jankielsohn.

Pres. Cyril Ramaphosa het Maandag die dorp besoek. Hy het met ’n helikopter op die dorp opgedaag en het ongesiens by die agterdeur van die Diamant-hospitaal ingeglip.

Lede van die gemeenskap het ure lank voor die hospitaal gestaan en wag vir die president om hulle toe te spreek in hul tyd van nood, maar moes onverrigter sake daar weggaan nadat hulle ingelig is dat hy hulle nie gaan toespreek nie.

Hulle was woedend.

Self sien kom klaar

Joseph Phoba het gehelp om vermiste persone in die slik te soek (Foto: Anja van der Merwe)

Inwoners voel dat die regering hulle in hul tyd van nood aan hul eie genade oorlaat. “Ons het nog geen regeringsamptenare op die toneel gesien vandat die ramp plaasgevind het nie. Ons soek antwoorde en wil weet hoe die pad vorentoe lyk,” sê Billy Sebeela, een van die inwoners.

Joseph Phoba wil sommer ʼn siviele eis teen die myn instel. Hy het Maandag gehelp om vermiste persone in die slik te soek. “Ons is siek en sat vir die regering se leë beloftes.”

Ander inwoners is op moedverloor se vlakte. “Hierdie ramp het ons platgeslaan. Ons moet self sien kom klaar,” sê inwoners Susanna Mokollo en Sonia Khomatsana.

“Ons het niks nie. Ons het nie krag of water nie. Ons mense is honger. Ons mense is dood. My oompie se beeste is dood.”

Volgens Mokollo kry die bejaarde en sieklike mense die swaarste omdat hulle ook nie nou van hul medikasie voorsien word nie.

Jankielsohn sê dit is die regering se plig om seker te maak die inwoners is versorg en daar is aan hul nodige behoeftes voldoen.

“Daar moet nou tydelike skuiling en later permanente huisvestig beskikbaar gestel word vir diegene wat deur die ramp geraak is,” sê Jankielsohn.

“Ons is dankbaar vir nie-regerings organisasies en weldoeners van die omgewing wat vinnig ingetree het om op die grond te help waar die nood groot is.”

Jankielsohn is ook nie oortuig dat die owerhede in beheer van die rampsituasie is nie. “Daar is nie eers sekerheid oor waar die gesamentlike operasiesentrum in hierdie stadium is nie.”

Hy sê terwyl owerhede en betrokke partye veronderstel is om op die toneel te wees om die gemeenskappe by te staan, is hulle nêrens te siene nie.

Inwoners het hul woede en verslaentheid met Maroela Media gedeel. Kyk dit hier: