#JongStemme: Die president is reg – rassisme is groot deel van daaglikse ervaring

René van der Vyver

Meneer die president

Meneer sê tereg dat rassisme ʼn groot deel van die daaglikse Suid-Afrikaanse ervaring is, maar meneer verwys net na een rigting van rassisme en dit is ʼn afskuwelike fout. Ek skryf hierdie brief as ʼn reaksie op meneer se eensydige, verdelende brief van 23 Mei 2022.

Die voorval waarna meneer eerste verwys word verag, want ʼn dronk student het op ʼn ander student se tafel geürineer. Die feit dat meneer kies om dit as ʼn rassistiese voorval te beskryf blyk ʼn poging te wees om goedkoop politieke punte te werf. Ek sê so, want die student wat geraak is, Babalo Ndwayana, het self tydens ʼn eNCA-onderhoud van 17 Mei gesê dat die voorval nie deur rassehaat gestook is nie.

Dan gaan meneer oor na dieselfde ou deuntjie van die verlede. Verstaan asseblief dat, alhoewel ek nooit apartheid geken het nie, ek begrip het vir die seer wat veroorsaak is, maar kan meneer dan asseblief probeer verstaan hoeveel seer meneer se regering in die teenwoordige tyd veroorsaak? Is dit nie eerder die moeite werd om ʼn brief daaroor te skryf nie? Meneer praat van die stryd om die verlede te oorkom, maar ons (alle Suid-Afrikaanse burgers) is tans gedompel in ʼn bittere stryd om die huidige bestel van korrupsie, misdaad, verval en diskriminasie te oorkom.

Meneer noem voorts self dat die betrokke persone in hierdie onaangename voorvalle by skole en universiteite na apartheid gebore is. So, waarom moet ons (jongmense) dan steeds gebuk gaan onder blatante rassediskriminasie wanneer beursaansoeke, universiteitskeuring, werksgeleenthede en sportspanne op die voorgrond is?

Ek erken daarom, soos meneer versoek het, dat – ja, rassisme is deel van die alledaagse lewe in Suid-Afrika. Of dit gedryf word deur ʼn gevoel van superioriteit weet ek nie…

Sal meneer dus sê dat jou staatswerknemers by binnelandse sake glo dat swartmense verhewe is teenoor witmense, wanneer hulle vinger wys na iemand in die ry met ʼn wit vel en sê: “Jy kan maar huis toe gaan, ons water is af.” Ek, met ʼn wit vel, ervaar ook elke dag rassisme in Suid-Afrika. Hoe durf meneer sê dat swartmense in Suid-Afrika dit erger ervaar wanneer ek rassistiese doodsdreigemente op sosiale media rapporteer en daar word niks oor gesê nie, terwyl dit anderkant om dramatiese gevolge sou hê?

Wat het meneer te sê oor ʼn politieke leier wat in die hof weier om te sê dat hy nie vir die uitmoor van die hele wit bevolking in Suid-Afrika sal vra nie? Weet meneer hoe seer maak dit my as geliefdes wreedaardig op hul plase vermoor word as gevolg van rassehaat? Wat dit nog erger maak, is dat my eie president hierdie traumatiese voorvalle ontken het op ʼn internasionale platform. Kan meneer asseblief om verskoning vra vir die leuen?

Meneer sê mos ons moet daaroor praat – so asseblief praat daaroor. Is dit vir meneer ook bemoedigend dat ek, en ander jongmense, die leiding neem om op te staan oor hierdie kwessie? Of is dit net bemoedigend wanneer die opstaan vir geregtigheid een kant toe is?

Want ek stem saam met Kwenzokuhle Khumalo, wat meneer trots aanhaal in u brief, “julle het die verkeerde generasie die keer ontmoet”. Ons tree ook vandag vorentoe om ons geboortereg terug te eis, want daar word wyd en syd leuens versprei dat ons die land gesteel het en nie hier hoort nie.

Nee, meneer. Hoe kan meneer sê dat Khumalo reg was toe sy gesê het dat swartmense nie die probleem is nie, maar die mense wat vashou aan wit superioriteit? Is dit meneer se manier om dan te verklaar dat meneer net die president van een groep in Suid-Afrika is? Want meneer kan sekerlik nie sulke eensydige en verdelende standpunte aanhang in so ʼn diverse land nie?

Rassisme van enige aard moet aangespreek word en dit kan net gebeur as alle groepe aanvaar dat mense met verskille waardig is van respek. Om my ʼn pienk vark te noem, wat terug moet gaan Europa toe, getuig beslis nie van respek nie.

Meneer stel voor dat ons die oorsaak van rassistiese houdings moet verstaan… Dalk moet die politieke leiers ophou om hulle werwingsveldtogte te grond op rassediskriminasie, sodat probleme in die land objektief aangespreek kan word sonder om die heeltyd rassehaat te stook. Dalk kan ons dan eerder dialoog hê oor die ervarings van alle Suid-Afrikaners, na 28 jaar in ʼn demokrasie wat ongelukkig ʼn sinoniem geword het van korrupsie. Dalk kan die euwel van korrupsie dan eerder ingesluit word by die lewensoriënteringkurrikulum?

So, ja, asseblief laat verdraagsaamheid en respek meer beklemtoon word, soos meneer voorstel. Maar moet asseblief nie rassisme en verdeeldheid onder die dekmantel van “inklusiwiteit en gelykheid” voorhou op sulke blatante maniere soos meneer se vorige brief nie.

Vriendelike groete,

René van der Vyver

#JongStemme is ʼn projek deur Maroela Media en Solidariteit Jeug wat die jeug se stem in die openbare domein wil beklemtoon. Besoek Solidariteit Jeug se webblad by www.jeug.co.za vir hulp en raad met jou loopbaan.