Staatsrede 2019: Drome en nagmerries

Pres. Cyril Ramaphosa rond sy staatsrede-toespraak af. Foto: Jairus Mmutle/GCIS

Deur Daniel du Plessis

Dit is nie ’n droom, soos dié van Martin-Luther King jr., dat Suid-Afrikaners sal beoordeel word aan die inhoud van hul karakter en nie hul velkleur nie. Nie eens vir tenderdoeleindes nie.

Nee, die president se droom is vol lugkastele in die Chinese styl, werkskepping wat uit die lug uit val en die Suid-Afrikaanse vervaardigingsektor wat magies vauit die as verrys.

Dit is opmerklik dat sy staatsrede baie sulke drome bevat het – maar min of geen konkrete planne om daar te kom nie.

Opmerklik, maar nie verbasend nie.

Daar is soveel dinge wat noukeurig beplan, uiteengesit en voor begroot moet word in hierdie oefening, dat dit nie net onmoontlik is vir uitdruk in een toespraak nie – maar dat dit selfs te veel is vir een mens, of selfs een staat, om sulke planne in die eerste plek te beraam.

Dit is daarom dat president Ramaphosa net met ’n glimlag op sy gesig en ’n droom in sy kop voor die land kon staan.

Mens kan hom natuurlik nie kwalik neem dat hy droom nie, maar die tragiek hiervan is dat die president se drome dalk juis die privaat sektor se planne sal belemmer.

President Ramaphosa se toespraak getuig van heelwat aktiewe ingrepe deur die staat – so asof dit uitsluitlik die staat se verantwoordelikheid is om te bepaal waarheen Suid-Afrika op pad is.

Die president het heel korrek opgelet dat die privaat sektor se aktiwiteit tans onderdruk is. Hy het egter, in plaas van raaksien dat dit juis van sy eie regering se beleide is waaraan hierdie gebrek aan aktiwiteit te wyte is, voorgeneem om sélf die werk te doen.

Die ironie is dat baie van die president se drome – en die fondse wat nodig sal wees om dit te verwesenlik – nie net die privaat sektor se kapitaal opslurp nie, maar hom juis verdring van daardie areas waar hy eintlik die beste geplaas is om werklik ’n verskil te maak.

Dit is deur die besigheidseienaar se planne vir uitbreiding wat werkgeleenthede geskep word. Dit is deur keurige verbruikers se planne wat produkte se kwaliteit en bekostigbaarheid verbeter. Versigtige ouers ondersteun goeie skole, en spoor slegter skole aan om beter te word.

Ekonomiese groei en ontwikkeling is juis nie die gevolg van drome nie, maar van planne – ontelbaar baie planne deur privaat individue.

Ondanks die sterk neigings wat sy toespraak getoon het ná dié gelewer deur John F Kennedy, was dit juis die president se liefde vir China en die Chinese ekonomiese wonderwerk, wat veral sterk deurgeslaan het.

Daar is meriete in wat China in ’n kort tyd bereik het in sy ekonomiese ontwikkeling, en daar is baie wat Suid-Afrika sal kan leer daaruit. Maar die res van Ramaphosa se toespraak verklap dat hy nie hierdie lesse ter harte geneem het nie.

China se ekonomiese sukses is grotendeels te danke aan sy gebruik van spesiale ekonomiese sones – en dus die vrye mark – om sy ontwikkeling aan te vuur. Ramaphosa se toespraak, aan die ander kant, is deurspek met die idee dat die staat die uiteindelike dryfkrag agter die ekonomie is.

Dus is dit, in Ramaphosa se droom vir Suid-Afrika, die staat wat bemark, befonds en beplan aan die privaat sektor. Die staat, of so glo die president, is die enigste een in ’n posisie om te besluit watter industrieë die meeste potensiaal vir groei inhou.

Dit is egter nie die geval nie. En dit is ook goed dat dit nie geval is. Waar sou ons immers gewees het (in die era van staatskaping en korrupsie) as ons almal se lewe so sleg bestuur is soos Eskom?

Ambisie is goed en wel en dit is duidelik dat radikale hervorming nodig is in die struktuur van die Suid-Afrikaanse ekonomie. Maar dit is net so duidelik dat baie van hierdie strukturele probleme juis die gevolg is van die regering se verbete behoefte om sy eie ambisies die middelpunt van die samelewing te maak.

Die president was heeltemal reg in een opsig: Nagmerrie-omstandighede staar die Suid-Afrikaanse ekonomie in die gesig. Die kuur vir ’n nagmerrie is egter nie om verder te droom nie, maar eerder om wakker te skrik.

  • Daniel du Plessis is ’n regsontleder by Sakeliga, ’n onafhanklike sakegemeenskap.

Hierdie plasing is deur ’n onafhanklike persoon of onderneming saamgestel. Die menings en standpunte wat in hierdie skrywe uitgespreek word, is nie noodwendig die beleid of standpunt van Maroela Media se redakteurs, direksie of aandeelhouers nie. –Red

Deel van: Meningsvormers

ondersteun maroela media só

Sonder Maroela Media sou jy nie geweet het nie. Help om jou gebalanseerde en betroubare nuusbron se toekoms te verseker. Maak nou ’n vrywillige bydrae. Onthou – ons nuus bly gratis.

Maak 'n bydrae

Nou pra' jý

15 Kommentare

Andreas ·

So uit die ANC stal, ‘Jy verlang terug na die verlede, jy is ‘n rassis!”

Wakker Skrik ·

Sorry Ramapaddapot – jou drome gaan jou ondergang wees.
Jy droom terwyl S A reeds gedoem is.
Skrik tog ! Al is dit net wakker!!!!!!

fred ·

China?…..China het mense wat wil werk,,wat produktief is…daar is ook geen vakbonde wat elke tweede dag wil staak of met meer eise kom….hy kan ook maar die ganse West Europa as role model neem,n Europa wat na die 2de wêreld oorlog hulle self weer opgebou het tot n ekonomiese wêreldmag……maar ja China is seker meer sexy vir die ANC…

Stat in die mis ·

Die stad waaroor hy droom is ‘n werklikheid – dit is alreeds beplan – vir die Chinese – nou maak hy of dit ‘n droom van hom is . Asseblief – dink jy ons is net so onnosel soos jy? Toe nie.

Jerry ·

Met die ANC aan die stuur van sake sal die nagmerrie nie eindig nie. Die staatsrede bevestig dat die nagmerrie onder CR net nog meer momentum gaan kry, veral teenoor die wit jeug.

Alida ·

Stuur our people China toe dan sal hulle tenminste leer om te werk.

Adriaan ·

President se agterend! Hy is net nog ‘n opportunis wat ‘n hupstoot gekry het van wit liberales.

John ·

Die groot verskil tussen die Sjinese en die meerderheid Suid-Afrikaners is dat die Oosterlinge fluks is. Die Staatsrede is vir die show en beeldpoets. Of CR dieselfde man na die tyd gaan wees, moet ons maar sien. Of hy sy termyn gaan uitdien is ‘n ope vraag. Hy ervaar druk om landsake radikaal te wysig. Miskien gaan hy dit stil-stil laat doen… die radikale kaders te los om voor te stu en soos Pilatus, gereeld hande te was…
in skone kinderlike onskuld.

thinus erasmus ·

Net een baie belangrike punt i.v.m. China se ekonomie (en so ook baie ander Asiatiese lande) – hul vervaardigings industrie is grootliks gebasseer op die vervaardiging van patetiese namaaksels en produkte van geen kwaliteit, in enorme massas waarmee die hele wêreld besoedel word. Meeste van die produkte het geen lewensduur en beland spoedig op ashope. Plus al die besoedeling en vermorsing van grondstowwe om dit te vervaardig – Niks om oor trots te wees nie.
Oor SP CR se toespraak: hy is duidelik nie in beheer nie, en hy gaan geen sukses behaal met sy dagdromery nie. Hoekom verwys hy na aankondiging oor Eskom wat sal volg? Dit was die geleentheid mnr. SP en dit was jou kans om dit te doen! Nee wat al het hy die hele land verraai het ou FW darem meer guts as jy gehad CR!
Jou F&T take aways het meer impak gehad as jou SONA.

Petrus ·

Gaan kyk hoeveel Europese, Japanese en Amerikaanse vervaardigers het produksie aanlegte in China, dan praat ons weer. Tot Volvo behoort aan Chinese. Musk wil Teslas daar bou.

Sarie ·

Die sjinese het duidelik ‘n klomp snert in CR se oor gefluister. Nou is hy EERS opgewonde oor sy Utopia. En die gepeupel glo steeds wat CR opdis. 2 miljoen werksgeleenthede oor die volgende 10 jaar? Terwyl die geboorte syfer hemelhoog styg? Dit maak sin. Die agtergeblewenes sal totaal en al vergeet van ‘kolonialisme’ en ‘Jan van Riebeeck’. Maar wag totdat hulle nuwe sjinese leier arriveer…Mnr Wee Wong Wuk Yu. SA sal die nuutste provinsie van China word.

Andreas ·

Cyril het met almal se koppe gesmokkel, hy het homself ‘n tweede termyn verseker, ALA Trump, as hulle hom nie kies nie, stort die ekonomie in duie.

Spike ·

Alida, hulle is te lui om in china te gaan leer werk. cr is ñ bewese leuenaar.

Andreas ·

En die OB is nou besig met ‘n R400M se geldwassery teen ons president, so berig News24.

O wee, die gesang is uit! Die kommentaar op hierdie berig is gesluit. Kom kuier gerus lekker verder saam op ʼn ander artikel.