Mafe ongeskik om verhoor te word

Zandile Mafe in die hof. (Foto: Facebook/ Zandile Mafe)

Zandile Mafe, die man wat daarvan beskuldig word dat hy verlede jaar se verwoestende brand by die parlementêre kompleks in Kaapstad gestig het, is nie geskik om verhoor te word nie.

Regter Nathan Erasmus het Maandag dié bevinding in die hooggeregshof in Kaapstad gemaak.

“Ek is van die mening dat mnr. Mafe nie in staat is om die verrigtinge te volg wat deel sal wees van ʼn behoorlike verdediging nie. Daarom stem ek saam met die kenners se getuienis en bevind ek – soos dit bekend staan in die algemene taal – dat hy nie geskik is om verhoor te word nie,” sê Erasmus.

[BREAKING NEWS] Western Cape High Court upholds the ruling that alleged Parliament arsonist #ZandileMafe is not fit to stand trial.

Tune into Newzroom Afrika's DSTV channel 405 for more details.#Newzroom405 pic.twitter.com/N6sOaWHSuo

— Newzroom Afrika (@Newzroom405) December 11, 2023

Hy het verder gesê dokters het psigotiese spektrumversteuring, waarskynlik skisofrenie, by Mafe gediagnoseer.

Die regter het voorts terugverwys na Mafe se eie getuienis toe daar ʼn ondersoek gedoen is om sy verhoorgeskiktheid te bepaal.

“Ek het probeer om aandagtig te luister wat mnr. Mafe gesê het. Soms was ek nie seker wat hy bedoel het nie, ander kere was dit kristalhelder, maar ek gaan nie enige afleidings daaruit maak nie.”

Mafe het vroeër vanjaar twee verslae betwis waarin aanbeveel word dat hy nie ʼn geskikte kandidaat vir ʼn strafregtelike verhoor sal wees nie.

Hy is ná sy inhegtenisneming na ʼn distriksgeneesheer geneem om te bevestig dat hy nie aangerand of beseer is nie toe hy op die punt was om ʼn bekentenis te doen. Dr. Zelda van Tonder het toe paranoïese skisofrenie by Mafe gediagnoseer.

Op grond van haar aanbeveling het die staat aansoek gedoen dat Mafe in die Valkenberg- psigiatriese hospitaal opgeneem word. Dié bevel is later deur die destydse regterpresident, John Hlophe, onwettig verklaar.

Mafe se regspan het later weer gevra dat hy vir waarneming gestuur word, waarop hy vir 30 dae na die Fort England-psigiatriese hospitaal in die Oos-Kaap verwys is.

Erasmus het ook bevind dat Mafe nie in staat sal wees om hofverrigtinge te volg nie.

Mafe het in Julie vanjaar tydens ʼn uitbarsting in die hof erken dat hy die parlementsgebou aan die brand gesteek het en dat “hy dit weer sal afbrand tensy dit na Bloemfontein of Pretoria verskuif word”.

Sy advokaat het om uitstel gevra sodat ʼn psigiater van die verdediging se keuse met Mafe en die paneel van deskundiges kan konsulteer en ʼn verslag saamstel.

Albei verslae het tot dieselfde gevolgtrekking gekom, naamlik dat Mafe ongeskik is om verhoor te word.