Verpletterende nederlaag vir OB

Adv. Busisiwe Mkhwebane. (Foto: Oupa Mokoena/African News Agency)

Die Openbare Beskermer, adv. Busisiwe Mkhwebane, het ʼn nederlaag in die Wes-Kaapse hooggeregshof gely met haar argumente wat verpletterend verwerp is.

In ʼn uitspraak van 89 bladsye het ʼn volbank van die Kaapse hooggeregshof, bestaande uit regters Vincent Saldanha, Elize Steyn en Monde Samela, eenparig en stelselmatig punt vir punt die lang argumente van Mkhwebane en haar regsverteenwoordiger, adv. Dali Mpofu, aan flarde geskeur.

Mkhwebane het gepoog om die uitvoering van die parlement se reëls rakende die moontlike verwydering van haarself en ander hoofde van art. 9-instellings uit hul poste met ʼn interdik te vertraag.

Voorts het die regters laat blyk hulle meen in elk geval nie haar reeds aangekondigde poging om die proses op meriete te bestry het veel kans op sukses nie – hoewel die regters uiteraard toegee dat so ʼn proses onafhanklik van die huidige uitspraak sal voortgaan.

Die regters het voorts bevind dat Mkhwebane (eintlik haar kantoor, en dus die belastingbetaler) aanspreeklik is vir die volle regskoste van die parlement en die DA, wat haar aansoek om die interdik in die hof teengestaan het.

Die regters het Mkhwebane ook geroskam oor die taal wat sy jeens spesifiek die speaker van die Nasionale Vergadering, Thandi Modise, gebruik het. Hoewel hulle besluit het om nie te voldoen aan die DA se versoek om ʼn bestraffende kostebevel teen Mkhwebane vir haar persoonlike rekening nie, het hulle haar gewaarsku dat ʼn ander hof in die toekoms baie maklik wel ten gunste van so ʼn bevel kan besluit.

Die hof het verder verskeie bevindings betreffende die feite van die saak teen haar gemaak. Daar is byvoorbeeld besluit dat die vorige hofbevindings teen haar wel relevant vir die parlement se uiteindelike besluit teen haar is, hoewel sy en Mpofu probeer het om die argument van geen retrospektiwiteit in die reg nie daaroor aan te voer.

Boonop het die hof verskeie wesenlike kernargumente rakende die meriete van die reëls en die saak as ʼn algehele misverstaan van die situasie en die wet getipeer, en spesifiek Mpofu se herhaalde berusting op uitsprake betreffend permanente benadeling van Mkhwebane, wat berus het op ʼn vorige bevinding ten gunste van min. Pravin Gordhan en teen haar, as algehele mistasting uitgewys.

In reaksie het die DA die uitspraak verwelkom terwyl Mkhwebane ʼn verklaring uitgereik het waarop sy nogmaals terugval op die presiese Gordhan-uitspraak waarvan die bevinding is dat sy en Mpofu dit op die mees basiese van regsgronde waninterpreteer.