Intercape-busse. (Foto: Intercape/Facebook)
Intercape, die bekende busdiens, het homself weer na die hof gewend oor wetstoepassers se versuim om die voortdurende intimidasie en geweld teen die maatskappy teë te werk. Volgens die maatskappy “is die polisie se vlakke van onbekwaamheid en pligsversuim verstommend”.
Intercape het die Oos-Kaapse hooggeregshof in Makhanda, wat in Gqeberha gesit het, vir ʼn noodlenigingsbevel genader wat die polisiediens verplig om sy grondwetlike pligte na te kom.
Die maatskappy het die dringende aansoek teen die minister van polisie, die nasionale polisiekommissaris en vyf provinsiale kommissarisse sowel as die Valke ingehandig.
Intercape het voor regter Olav Ronaasen aangevoer dat Intercape sedert die instel van die huidige verrigtinge (Maart 2023) 165 strafregtelike klagtes by die polisie ingedien het, hoofsaaklik in die Oos-Kaap.
“Ten spyte daarvan is daar steeds nie ʼn enkele persoon vir die misdade in hegtenis geneem nie,” sê Intercape.
Die maatskappy meen dat hy die aansoek om verligting “uit desperaatheid ingehandig het”.
“In sommige voorvalle waar bestuurders geskiet is, het hulle beheer oor hul busse verloor. Dieselfde het plaasgevind as gevolg van voorvalle waar klippe deur die voorruite van Intercape se busse gegooi is.
“Dit is bloot ʼn kwessie van tyd voordat ʼn Intercape-passasier noodlottig beseer word of, erger nog, ʼn ongeluk met massa-sterftes plaasvind,” sê die busdiens.
Kate Hofmeyr, Intercape se advokaat, voer aan dat Intercape gedoen het waarop alle Suid-Afrikaners geregtig is – “hy het die misdade by die polisie aangemeld sodat dit ondersoek kan word en dit vir moontlike vervolging na die Nasionale Vervolgingsgesag (NVG) verwys”.
“Intercape het selfs ʼn stap verder gegaan en uitgebreide en noukeurig saamgestelde bewyse van die misdade aan die polisie verskaf,” sê Hofmeyr.
“In reaksie hierop het die polisie steeds niks sinvols gedoen om die misdade te ondersoek nie. In sommige gevalle is die misdade glad nie ondersoek nie. Waar daar ondersoeke was, was dit klaaglik onvoldoende en volgens alle berekeninge was daar geen poging om die misdade as ʼn geval van georganiseerde misdaad te ondersoek nie.”
Sy sê dat hierdie mislukkings ʼn “hoë vlak van onbekwaamheid en ʼn verbysterende wanvoorstelling van die polisie se wetlike pligte” uitbeeld.
Intercape meen dat dit ʼn “uitsonderlike saak is wat die hof se ingryping vereis”.
Die busdiens sê die Konstitusionele Hof het reeds bevind dat dit nie die slagoffer van ʼn misdaad se plig is om die misdaad te ondersoek nie.
Intercape meen egter dat hy by verskeie geleenthede uitgebreide bewyse saamgestel en aan die polisie verskaf het. Dit sluit die volgende in:
- Afskrifte van WhatsApp-boodskappe waarin afpersende eise aan Intercape gestel is.
- Bankrekords wat betalings weerspieël wat in die bankrekeninge van taxi-operateurs gemaak is wat “skenkings” geëis het om reiskoste te dek.
- Foto’s van, en ʼn opname van ʼn vergadering met taxi-operateurs waarin hulle die voorwaardes bepaal het waarop busse toegelaat sal word om te werk.
- ʼn Oudio-opname van ʼn telefoongesprek met ʼn taxi-verteenwoordiger waarin hy aan Intercape se uitvoerende hoof sê dat as hy instem om R5 miljoen te betaal, die aanvalle op Intercape se busse sal ophou.
- Bewyse dat sodra sekere taxi-operateurs dit vir Intercape te gevaarlik gemaak het om vervoerdienste in die sogenaamde “nie-ry-sones” in die Oos-Kaap te verskaf, die taxi-operateurs self busdienste in dieselfde gebiede begin lewer het.
“In die lig van hierdie uitgebreide en gedetailleerde getuienis is dit niks minder as verbysterend dat nie ʼn enkele persoon wat in hierdie foto’s uitgebeeld is of in hierdie gesprekke opgeneem is in hegtenis geneem is nie,” sê Intercape.
“In die lig van die bewyse dat taxi-operateurs ʼn veldtog van intimidasie en geweld voer, is dit duidelik dat die polisie óf onwillig is óf nie in staat is om beslissende stappe te doen nie.
Oor die polisieaanklag dat Intercape “voorkeurpolisiëring” soek, sê die maatskappy:
“Die rede waarom Intercape gedwing is om die hof te nader, is omdat dit presies die teenoorgestelde van voorkeurpolisiëring ontvang het – dit het geensins polisiëring ontvang nie.
“Intercape soek nie voorkeurbehandeling nie. Dit poog bloot om die polisie te kry om te doen wat die wet van hom vereis.
“Intercape het nie hierdie saak gebring om sy private sekuriteitsbehoeftes te dien nie. Ons het dit gedoen om die grondwetlike regte – spesifiek die reg op lewe, vryheid en veiligheid – van sy bestuurders, die reisende publiek wat van sy dienste gebruik maak en die algemene publiek te beskerm.
“Die polisie se volgehoue wanbegrip van hul pligte, afwyking van verantwoordelikheid en verontagsaming van die erns van die kwessies ter sprake vereis die hof se ingryping,” sê Intercape.
“Tensy die hof intree en die polisie tot verantwoording roep, sal hul klaaglike pligsversuim onverpoosd voortduur – nog meer misdade sal gepleeg word en niemand sal voor die gereg gebring word nie.”
Intercape het ook as respondent aangesluit by die nasionale direkteur van openbare vervolging (NDOV) en die hoof van die Ondersoekdirektoraat (OD). Die maatskappy het egter bloot die hof versoek dat die polisie sy verpligtinge nakom en toesien dat inligting aan die vervolgingsowerhede verskaf word sodat sake vervolg kan word.
Die uitspraak is voorbehou.
Solank as wat kriminele seevier in die land gaan boggerol gebeur. Intercape kan hof toe gaan soveel as wat hulle wil. Kriminele het nou maar net meer regte as almal in die land. Bewys my verkeerd.
Neh!En verwag julle nou werklik die kaders gaan hul boeties arresteer?”Uitspraak voorbehou”….wat se dit vir julle?Die taxi bedryf het selfs die howe in hulke mag.
“A country ruled by criminals needs two revolutions, one small and one big: The small revolution is to overthrow the criminal government, the big revolution is to radically undo the damage these criminals have inflicted on the country!”
Goed gestel Dirk.
Partykeer neem dit drastiese stappe om groot verskille te maak. Somtyds moet goeie mense harde besluite op slim maniere toepas.
Absolute SKANDE! In your face MADHATTER. Om te dnk howe moet jou en jou kaders dwing om julle werk te doen? ANC LEGACY.
Die polisie mini-ster en kie het seker ook taxi’s wat daai roete soek! So moenie op polisie vertrou nie. cANCer is in beheer, en julle is ‘n bedreiging vir die klomp! Dagvaar vir cele in sy persoonlike hoedanigheid!
Dit lyk of die misdadige kultuur van ons politici deurgesuur het na die howe en na die algemene publiek. Ek weet nie watter soor medisyne sal werk om ‘n land se mense wat vrot geword het, weer gesond te kry nie.
Maar die valke stuur 30 lede om 2 vroue te arresteer maar die sake wat saak maak is nie belangrik nie.Ek het vriende by die valke maar het alle respek vir die eenheid verloor na daai 2 arme vroue geïntimideer rond gestamp en gearresteer is omdat hulle skaaldiere gearresteer het.
Ek bid en glo en vertrou dat dinge gaan verbeter in die land. Die absolute arrogansie en laksheid is weersinswekkend.
Dit sal nie verander nie. Hule sal aanhou tot Intercape besigheid staak uit desperaatheid. Dis wat die spul skurke soek.
Dankie aan Intercape en Kate Hofmeyr, om niks te doen aan die saak nie sal hulle net versterk in hulle nalatigheid, die wat kan, moet baklei en die staat teesit.
Iets sal wel gebeur wanneer daar sowat 50 lyke ooral lê nadat ‘n Intercape bus gerol het weens klippe wat teen die bus reën. Maar dan is dit te laat.