Sam Sole, besturende vennoot by amaBhungane (Foto: amaBhungane)
Deur Tania Broughton, GroundUp
ʼn Hofbevel wat die ondersoekende joernalistieke eenheid amaBhungane gedwing het om binne 48 uur dokumente aan die Moti-groep te oorhandig, is ter syde gestel.
Die oorspronklike bevel is vervang met een waarin amaBhungane die dokumente sal bewaar en dit nie wysig of vernietig nie. Die betrokke dokumente hou verband met die omstrede Johannesburgse sakeman Zunaid Moti en sy groep maatskappye.
Die oorspronklike hofbevel is verlede week in kamerhof, sonder vooraf kennisgewing, toegestaan nadat die Moti-groep beweer het dat amaBhungane in besit is van “gesteelde” dokumente wat hulle gebruik om ʼn reeks artikels te skryf wat bekend staan as die “Moti Files”.
AmaBhungane se regspan het Saterdag ʼn dringende aansoek in die Johannesburgse hooggeregshof ingedien om die bevel te wysig. Regter Stephan van Nieuwenhuizen het die aansoek toegestaan.
ʼn Tussentydse interdik deur die Johannesburgse hooggeregshofregter John Holland-Muter is egter steeds van krag. Die respondente, onder wie joernaliste Sam Sole, Micah Reddy en Dewald van Rensburg, het tot 2 Oktober om dit teen te staan voordat dit ʼn finale hofbevel gemaak word.
AmaBhungane se regspanlede sê hoewel hulle van voorneme is om die finalisering van die tussentydse interdik teen te staan of selfs te vra dat dit ter syde gestel word, meen hulle dat die bevel gebrekkig is aangesien dit moontlik die identiteit van vertroulike bronne kan onthul.
Die dokumente word boonop op ʼn buitelandse bediener gestoor waaroor amaBhungane nie beheer het nie en daarom kan hulle nie aan die hofbevel gehoor gee nie.
“Ek kan nie verstaan hoe hierdie bevel toegestaan is nie,” het Van Nieuwenhuizen gesê.
Hy het die partye beveel om samesprekings te hou en “onderhandelinge” te doen sodat die huidige situasie van krag bly. Die ooreenkoms is tot bevel gemaak. Dit beteken dat amaBhungane geen dokumente moet oorhandig nie, maar steeds nie geregtig daarop is om enigiets te publiseer wat uit die dokumente verkry is nie.
Zunaid Moti, voormalige uitvoerende hoof van die Moti Group (Foto: Moti Group)
Van Nieuwenhuizen het die Moti-groep tydens die aansoek daarvan beskuldig dat hy “onredelik” is deur nie ʼn aanbod van amaBhungane se prokureur te aanvaar dat sy kliënte nie van die dokumente ontslae sal raak tot die saak weer aangehoor word nie.
“Dit kan dalk so wees dat jy maklik sal slaag in ʼn heroorweging van die bevel,” het hy aan amaBhungane se advokaat, Isabel Goodman, gesê.
Met verwysing na die mislukte onderhandelinge Vrydag en dié dat die Moti-groep daarop aangedring het dat die dokumente minstens aan ʼn derde party gegee word, soos ʼn onafhanklike prokureursfirma, het die regter gesê as die groep nie verdere beperkings bygevoeg het nie, sou die saak vroeër al opgelos kon word.
“Hierdie halfgebakte bevel van jou [die Moti-groep] kan mettertyd heroorweeg word. Jy het die bed gemaak, jy het hierdie moeilikheid veroorsaak. Jy het met die 48 uur vorendag gekom. Dit is net nie aanvaarbaar nie.”
AmaBhungane het Van Nieuwenhuizen se nuwe hofbevel verwelkom.
“Ons was werklik bekommerd oor die skade wat dit [die hofbevel] aan die beskerming van ons bron sou aanrig. Hoewel ons teleurgesteld is dat die tussentydse bevel vir eers nog geld, sal ons dit mettertyd betwis.”
Die Suid-Afrikaanse Nasionale Redakteursforum (Sanef) het ook die pogings om amaBhungane te muilband, veroordeel.
“Ons glo die Moti-groep het probeer om die verdere publikasie van enige stories oor sy sake op onredelike wyse te muilband, ongeag die openbare belang daarby,” sê Sanef.
“Sanef sal hierdie saak noukeurig monitor. Dit kan nie onbetwis gelaat word nie, veral weens die uitwerking wat dit kan hê op die werk wat joernaliste doen.”
Sanef voer aan dat die tussentydse interdik “nie net onredelik is nie, maar die reg van joernaliste om hul werk te doen, en lede van die publiek se reg om te weet, vertrap”.
- Hierdie berig is oorspronklik op GroundUp gepubliseer en word met vergunning op Maroela Media gedeel.
cANCer kader!